SEBA Hindi Grammar विलोम शब्द (Vilom Shabd) | Assam Eduverse
Chapter Overview:
SEBA Hindi Grammar विलोम शब्द content provided by Assam Eduverse is prepared strictly according to the latest SEBA and ASSEB syllabus. These refined SEBA Hindi Grammar विलोम शब्द notes are specially designed for Class 9 and Class 10 Hindi (MIL) students and are an important part of SEBA Hindi Grammar विलोम शब्द exam preparation.
These structured SEBA Hindi Grammar विलोम शब्द materials help students understand opposite-meaning words in the Hindi language clearly. With simple explanations of विलोम शब्द की परिभाषा and exam-relevant usage, the SEBA Hindi Grammar विलोम शब्द notes make grammar learning easy, clear, and scoring.
These practical SEBA Hindi Grammar विलोम शब्द notes improve exam readiness by offering concise, syllabus-based explanations. The focused coverage of SEBA Hindi Grammar विलोम शब्द, including identification-based questions, helps students confidently answer grammar questions asked in SEBA and ASSEB examinations.
To score high marks, students should thoroughly revise these SEBA Hindi Grammar विलोम शब्द notes. The balanced presentation and repeated practice of SEBA Hindi Grammar विलोम शब्द strictly follow the latest exam pattern. These expert-prepared SEBA Hindi MIL grammar solutions from Assam Eduverse ensure strong conceptual clarity and excellent performance in Hindi grammar.
SEBA / ASSEB Hindi Grammar – विलोम शब्द की परिभाषा और प्रयोग
- अच्छा – बुरा
- सत्य – असत्य
- दिन – रात
- सुख – दुःख
- प्रेम – घृणा
- लाभ – हानि
- जीत – हार
- उजाला – अंधकार
- आगे – पीछे
- ऊपर – नीचे
- नया – पुराना
- खुला – बंद
- गरम – ठंडा
- कठिन – सरल
- अमीर – गरीब
- मोटा – पतला
- लंबा – छोटा
- ऊँचा – नीचा
- तेज – धीमा
- साफ – गंदा
- सच्चा – झूठा
- जीवित – मृत
- आरंभ – अंत
- जन्म – मृत्यु
- सफल – असफल
- साहसी – कायर
- शांति – अशांति
- विश्वास – अविश्वास
- ज्ञान – अज्ञान
- आशा – निराशा
- प्रसन्न – उदास
- दयालु – निर्दयी
- स्वार्थी – परोपकारी
- मित्र – शत्रु
- शांत – क्रोधित
- निडर – भयभीत
- विनय – घमंड
- सम्मान – अपमान
- कृपा – कठोरता
- उदार – कृपण
- मेहनत – आलस्य
- शिक्षा – अशिक्षा
- स्वतंत्रता – गुलामी
- समान – असमान
- सजीव – निर्जीव
- मजबूत – कमजोर
- सजना – बिगड़ना
- शुद्ध – अशुद्ध
- तेजी – मंदी
- प्रकाश – अंधकार
- न्याय – अन्याय
- साहस – डर
- शीत – उष्ण
- पूर्ण – अपूर्ण
- पास – दूर
- भीतर – बाहर
- शुरू – खत्म
- ऊर्जा – थकान
- सक्रिय – निष्क्रिय
- विकास – पतन
- निर्माण – विनाश
- आदर – अनादर
- सजग – असावधान
- लाभदायक – हानिकारक
- सरलता – जटिलता
- समृद्धि – दरिद्रता
- वृद्धि – कमी
- आगमन – प्रस्थान
- उपस्थिति – अनुपस्थिति
- उत्थान – पतन
- आज्ञा – अवज्ञा
- कठोर – कोमल
- स्थिर – अस्थिर
- मौन – वाणी
- उचित – अनुचित
- प्रवेश – निकास
- शत्रुता – मित्रता
- अनुकूल – प्रतिकूल
- सहयोग – विरोध
- सुखद – दुखद
- मधुर – कर्कश
- आकर्षक – नीरस
- उन्नति – अवनति
- स्वीकार – अस्वीकार
- सकारात्मक – नकारात्मक
- शांति – कलह
- आशावादी – निराशावादी
- निर्भर – स्वतंत्र
- समय पर – विलंबित
- साहसीपन – कायरता
- ईमानदारी – बेईमानी
- स्वच्छता – गंदगी
- मित्रता – दुश्मनी
- आनंद – विषाद
- प्रसिद्ध – अप्रसिद्ध
- उपयोग – दुरुपयोग
- संगठित – अव्यवस्थित
- सक्षम – अक्षम
- शक्ति – दुर्बलता
- संयम – असंयम
- अधिक – कम
- तेजस्वी – मंद
- बहादुर – डरपोक
- धैर्य – अधैर्य
- विनाशकारी – रचनात्मक
- सौंदर्य – कुरूपता
- सकार – नकार
- सम्मति – असहमति
- स्थायित्व – अस्थायित्व
- प्रसन्नता – अप्रसन्नता
- योग्य – अयोग्य
- लचीला – कठोर
- मिलन – वियोग
- स्वदेश – विदेश
- उत्साह – निरुत्साह
- निर्मल – मलिन
- सहज – कठिन
- उन्नत – पिछड़ा
- विजयी – पराजित
- संगति – कुसंगति
- अनुमति – निषेध
- सम्भव – असम्भव
- स्पष्ट – अस्पष्ट
- सुरक्षित – असुरक्षित
- प्रवृत्ति – निवृत्ति
- कर्मठ – आलसी
- उदारता – कृपणता
- समाधान – समस्या
- सुखी – दुखी
- निष्ठा – विश्वासघात
- अल्प – अधिक
- अंधा – दृष्टिवान
- अनपढ़ – पढ़ा-लिखा
- अशांत – शांत
- असावधान – सावधान
- असफलता – सफलता
- असत्य – सत्य
- अस्वस्थ – स्वस्थ
- अस्वीकृति – स्वीकृति
- अस्थायी – स्थायी
- आकर्षण – विकर्षण
- आधुनिक – प्राचीन
- आज्ञाकारी – अवज्ञाकारी
- आदरनीय – तुच्छ
- आलसी – कर्मठ
- आसान – कठिन
- आशावाद – निराशावाद
- आश्रित – स्वतंत्र
- उदार – संकीर्ण
- उपकार – अपकार
- उपस्थिति – अनुपस्थिति
- उपयुक्त – अनुपयुक्त
- उन्नति – अवनति
- उत्तम – निकृष्ट
- उत्सव – शोक
- उत्साही – निरुत्साही
- एकता – फूट
- कठोरता – कोमलता
- कमी – वृद्धि
- कुशल – अकुशल
- क्रूर – दयालु
- खुलापन – संकीर्णता
- गौरव – अपमान
- घना – विरल
- चंचल – स्थिर
- चतुर – मूर्ख
- जागरूक – अचेत
- जीर्ण – नवीन
- निष्कपट – कपटी
- निर्भय – भयभीत
- निर्माण – विध्वंस
- न्यून – अधिक
- परिश्रमी – आलसी
- प्रबल – दुर्बल
- प्रसन्नचित्त – खिन्नचित्त
- अग्रिम – पश्चात
- अनुकूलता – प्रतिकूलता
- अल्पायु – दीर्घायु
- असभ्य – सभ्य
- अवरोध – प्रगति
- आंतरिक – बाह्य
- आंशिक – पूर्ण
- उत्कर्ष – अपकर्ष
- उदारता – संकीर्णता
- कठोरता – कोमलता
- कुपोषण – सुपोषण
- गंभीर – हल्का
- जाग्रत – सुप्त
- ताजगी – बासीपन
- दुर्लभ – सुलभ
- निषेध – अनुमति
- परिपक्व – अपरिपक्व
- प्राचुर्य – अभाव
- प्रशंसा – निंदा
- मौनता – वाचालता
- सक्रियता – निष्क्रियता
- सुगम – दुर्गम
- स्वीकृति – अस्वीकृति
- स्थूल – सूक्ष्म
- ह्रास – विकास
🎓 About Assam Eduverse
Assam Eduverse is the best educational platform in Assam, offering SEBA, AHSEC (ASSEB), SCERT, CBSE, and Assam Board Solutions along with study materials, notes, and exam preparation guides to help students learn smarter and score higher.
Our expert-prepared answers and MCQs follow the latest Assam Board Syllabus and NCERT Syllabus. We make learning simple, accessible, and effective for all students preparing for board or competitive exams.📘 Visit Assam Eduverse for free Assam Board Solutions, notes, and Study Materials prepared by experts.