অনুশীলনী

অতি চমু উত্তৰৰ প্ৰশ্নঃ

১। একদলীয় শাসন ব্যৱস্থা থকা এখন দেশৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: একদলীয় শাসন ব্যৱস্থা থকা এখন দেশৰ নাম হ’ল চীন।

২। আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত থকা দলীয় ব্যৱস্থাটো কি?
উত্তৰ: আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত থকা দলীয় ব্যৱস্থাটো হ’ল দ্বিদলীয় ব্যৱস্থা।

৩। ৰাজনৈতিক দলৰ দুটা বৈশিষ্ট্য লিখা।
উত্তৰ: ৰাজনৈতিক দলৰ দুটা বৈশিষ্ট্য হ’ল: সু-সংগঠিত সংগঠন আৰু নীতি-আদৰ্শ আৰু আঁচনি।

৪। ৰাজনৈতিক দলৰ এটা প্রধান কাৰ্য উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: ৰাজনৈতিক দলৰ এটা প্ৰধান কাৰ্য হ’ল জনগণক ৰাজনৈতিক শিক্ষা প্ৰদানেৰে শিক্ষিত কৰা। (অন্যান্য কাম: জনমত গঠন কৰা, জনমতক সু-সংগঠিত ৰূপ দিয়া, ক্ষমতা দখলৰ বাবে আকাংক্ষা)

৫। অসমৰ এটা আঞ্চলিক দলৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: অসমৰ এটা আঞ্চলিক দলৰ নাম হ’ল অসম গণ পৰিষদ।

৬। ঝাৰখণ্ডৰ মুখ্য আঞ্চলিক দলটো কি?
উত্তৰ: ঝাৰখণ্ডৰ মুখ্য আঞ্চলিক দলটো হ’ল ঝাৰখণ্ড মুক্তি মৰ্চা।

৭। ইউ পি এ (UPA)ৰ সম্পূৰ্ণ অর্থ লিখা?
উত্তৰ: ইউ পি এ (UPA)ৰ সম্পূৰ্ণ অৰ্থ হ’ল সংযুক্ত গণতান্ত্ৰিক মৰ্চা (United Progressive Alliance)।

৮। ভাৰতবৰ্ষৰ প্ৰথম ৰাজনৈতিক দল কোনটো?
উত্তৰ: ভাৰতবৰ্ষৰ প্ৰথম ৰাজনৈতিক দলটো হ’ল ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছ।

৯। কাৰ নেতৃত্বত ‘দি ইণ্ডিয়ান এছ’চিয়েচন’ গঠন হৈছিল?
উত্তৰ: এছ. এন. বেনাৰ্জীৰ নেতৃত্বত ‘দি ইণ্ডিয়ান এছ’চিয়েচন’ গঠন হৈছিল।

১০। ভাৰতৰ জাতীয় কংগ্ৰেছৰ প্ৰথম সভাপতি কোন আছিল?
উত্তৰ: ভাৰতৰ জাতীয় কংগ্ৰেছৰ প্ৰথম সভাপতি আছিল উমেশ চন্দ্র বেনার্জী।

চমু উত্তৰৰ প্ৰশ্ন :

১। ভাৰতবৰ্ষৰ দলীয় ব্যৱস্থাটোৰ প্ৰধান বৈশিষ্ট্য কি?
উত্তৰ: ভাৰতবৰ্ষৰ দলীয় ব্যৱস্থাটোৰ প্ৰধান বৈশিষ্ট্য হ’ল ই বহুদলীয় ব্যৱস্থাৰ (Multi-party system) ওপৰত প্ৰতিষ্ঠিত। দেশত এটা বা দুটা নহয়, কেইবাটাও ৰাজনৈতিক দলে সক্ৰিয়ভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰে। ভাৰতবৰ্ষৰ দৰে দেশত এই বহুদলীয় ব্যৱস্থাই প্ৰকৃত গণতান্ত্রিক ব্যৱস্থা নিশ্চিত কৰে।

২। গণতান্ত্রিক ৰাষ্ট্ৰ এখনৰ বাবে কি দলীয় ব্যৱস্থা বিশেষভাৱে উপযোগী?
উত্তৰ: ৰাজনৈতিক পণ্ডিতসকলৰ মতে, দ্বিদলীয় ব্যৱস্থা থকা গণতন্ত্ৰ অধিক সুস্থিৰ আৰু সবল হয়। কিন্তু ভাৰতবৰ্ষৰ দৰে বহু ভাষিক আৰু ধৰ্মীয় গোষ্ঠীৰ দেশত বহুদলীয় ব্যৱস্থাই প্ৰকৃত গণতান্ত্রিক ব্যৱস্থা হিচাপে অধিক উপযোগী, কিয়নো ই জনসাধাৰণক নিজৰ পছন্দৰ দল সমৰ্থনৰ অধিক সুযোগ দিয়ে।

৩। ৰাজনৈতিক দলৰ প্ৰধান বৈশিষ্ট্য চাৰিটা উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: গণতান্ত্রিক ৰাষ্ট্ৰত একোটা ৰাজনৈতিক দলৰ চাৰিটা প্ৰধান বৈশিষ্ট্য হ’ল: সু-সংগঠিত সংগঠন, নীতি-আদৰ্শ আৰু আঁচনি, ক্ষমতা দখলৰ বাবে আকাংক্ষা, আৰু জাতীয় স্বাৰ্থৰ প্ৰতি সন্মান।

৪। পাঁচটা আঞ্চলিক ৰাজনৈতিক দলৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: পাঁচটা আঞ্চলিক ৰাজনৈতিক দলৰ নাম হ’ল: অসম গণ পৰিষদ (অসম), দ্ৰাবিড় মুন্নেত্ৰা কাজাগম (D.M.K.) (তামিলনাডু), আকালি দল (পাঞ্জাৱ), তেলেগু দেশম (অন্ধ্রপ্ৰদেশ), আৰু শিৱসেনা (মহাৰাষ্ট্ৰ)।

৫। মৰ্চা চৰকাৰ বুলিলে কি বুজা?
উত্তৰ: যেতিয়া কোনো বিশেষ ৰাজনৈতিক দল একক সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লাভ কৰি চৰকাৰ গঠন কৰিবলৈ অপাৰগ হয়, তেতিয়া কেইবাটাও দল একগোট হৈ চৰকাৰ গঠন কৰে। এনে চৰকাৰক মৰ্চা চৰকাৰ বোলা হয়। ভাৰতত ১৯৭৭ চনত মৰাৰাজী দেশাইৰ নেতৃত্বত প্ৰথম মৰ্চা চৰকাৰ গঠন হৈছিল।

দীঘল উত্তৰৰ প্ৰশ্ন:

১। সংযুক্ত চৰকাৰ বুলিলে কি বুজা? সংযুক্ত চৰকাৰ কি পৰিস্থিতিত গঠিত হয়?
উত্তৰ: সংযুক্ত চৰকাৰ বা মৰ্চা চৰকাৰ হৈছে এনে ব্যৱস্থা য’ত কোনো এটা ৰাজনৈতিক দলে একক সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লাভ নকৰিলে কেইবাটাও দল একগোট হৈ চৰকাৰ গঠন কৰে। ইয়াত অংশগ্ৰহণকাৰী দলৰ আদৰ্শ ভিন্ন হ’ব পাৰে, কিন্তু ক্ষমতা দখলৰ স্বাৰ্থত জোঁট বন্ধনত আৱদ্ধ হয়। সাধাৰণতে এনে চৰকাৰ গঠিত হয় যেতিয়া একক দলৰ প্ৰাধান্য হ্ৰাস হয়, দলৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পায়, পুনৰ নিৰ্বাচনৰ ব্যয় ৰোধৰ প্ৰয়োজন থাকে, আঞ্চলিক প্ৰতিনিধিত্ব নিশ্চিত কৰিব লগা হয়, আৰু দেশৰ ৰাজনৈতিক স্থিৰতা বজাই ৰাখাটো অত্যন্ত গুরুত্বপূর্ণ হয়।

২। সংযুক্ত অথবা মৰ্চা চৰকাৰৰ দুটা গুণ আৰু দুটা দোষ আলোচনা কৰা।
উত্তৰ: সংযুক্ত চৰকাৰৰ গুণ হৈছে স্বেচ্ছাচাৰী নহয়, কাৰণ সকলো সিদ্ধান্ত অংশীদাৰ দলৰ আলোচনা আৰু সমঝোতাৰ ভিত্তিত গ্ৰহণ হয়, আৰু আঞ্চলিক প্ৰতিনিধিত্ব থাকে। আন গুণ হৈছে অংশীদাৰ সকলক অন্তৰ্ভুক্ত কৰি নীতি-আদৰ্শ সমন্বয় কৰাটো সম্ভৱ হয়। দোষ হৈছে অস্থিৰতা, কাৰণ অংশীদাৰ দলৰ স্বাৰ্থ সংঘাতৰ সময়ত চৰকাৰ যিকোনো সময়তে পতন হ’ব পাৰে, আৰু দুৰ্বল চৰকাৰ, য’ত সকলো দলক সন্তুষ্ট ৰাখিবলৈ দীঘলীয়া আঁচনি গ্রহণ কঠিন হয়, আৰু সিদ্ধান্ত গ্ৰহণে ধীৰগতি হয়।

৩। গণতন্ত্ৰত বিৰোধী ৰাজনৈতিক দলৰ ভূমিকা আলোচনা কৰা।
উত্তৰ: গণতান্ত্ৰিক ৰাষ্ট্ৰত বিৰোধী দল চৰকাৰৰ কৰ্মপদ্ধতি পৰ্য্যবেক্ষণ কৰে, গঠনমূলক সমালোচনা প্ৰদান কৰে, জনসাধাৰণৰ স্বাৰ্থৰ ৰক্ষা কৰে, বিকল্প চৰকাৰৰ বাবে সাজু ৰাখে, চৰকাৰৰ স্বচ্ছতা বজাই ৰাখে, নীতি-আদৰ্শৰ সুৰক্ষা কৰে, আৰু জনসাধাৰণক তথ্য আৰু শিক্ষিত মতামত প্ৰদান কৰে, যাৰ ফলত গণতান্ত্ৰিক প্ৰক্ৰিয়াত অধিক জবাবদিহিতা নিশ্চিত হয়।

৪। আঞ্চলিক ৰাজনৈতিক দলৰ জন্মৰ মূল কাৰণ কেইটা আলোচনা কৰা।
উত্তৰ: আঞ্চলিক দলৰ জন্মৰ মূল কাৰণ হৈছে সৰ্বভাৰতীয় দলৰ বৈষম্যমূলক নীতি, ভাষিক-ধৰ্মীয় ভিন্নতা, সংখ্যালঘুৰ নিৰাপত্তাহীনতা, কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ অধিক কেন্দ্ৰীকৰণ, স্থানীয় জনসাধাৰণৰ অসন্তোষ, সাংস্কৃতিক স্বাৰ্থৰ সুৰক্ষা, আঞ্চলিক চিনাকি অক্ষুণ্ণ ৰখা, ৰাজনৈতিক ক্ষমতাৰ সামঞ্জস্য, প্ৰাদেশিক সমস্যা সমাধান, আৰু স্থানীয় নেতৃত্বক প্ৰাধান্য দিয়াৰ ইচ্ছা। এই সকলোবোৰে আঞ্চলিক দলৰ জন্ম আৰু বিকাশৰ বাবে সুবিধাজনক পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰে।

৫। গণতান্ত্ৰিক ৰাষ্ট্ৰত ৰাজনৈতিক দলৰ প্ৰয়োজনীয়তা সম্পর্কে লিখা।
উত্তৰ: গণতান্ত্ৰিক ৰাষ্ট্ৰত ৰাজনৈতিক দল অপৰিহাৰ্য্য। দল অবিহনে গণতন্ত্ৰৰ প্ৰকৃত সফলতা সম্ভৱ নহয়। ৰাজনৈতিক দল শাসক আৰু জনগণৰ মাজত যোগসূত্ৰ স্থাপন কৰে, জনগণক ৰাজনৈতিক শিক্ষা প্ৰদান কৰি সজাগতা বৃদ্ধি কৰে, নিৰ্বাচনত জয়ী হৈ চৰকাৰ গঠন কৰে, বিৰোধীৰ আসনত থাকি চৰকাৰৰ কাম-কাজৰ ওপৰত তীক্ষ্ণ নজৰ ৰাখে আৰু জনমত গঠন কৰে। ই সুস্থ-সবল গণতন্ত্ৰৰ প্ৰহৰী হিচাপে কাম কৰি দেশৰ ৰাজনৈতিক স্থিতিশীলতা নিশ্চিত কৰে।

৬। ৰাজনৈতিক দলৰ বৈশিষ্ট্য আৰু কাৰ্যাৱলী উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: ৰাজনৈতিক দলৰ বৈশিষ্ট্যসমূহ হ’ল সু-সংগঠিত গঠন, নিৰ্দিষ্ট নীতি-আদৰ্শ আৰু আঁচনি, ক্ষমতা দখলৰ আকাংক্ষা, আৰু জাতীয় স্বাৰ্থৰ প্ৰতি সন্মান। মূল কাৰ্যাৱলী হ’ল জনগণক ৰাজনৈতিক শিক্ষা প্ৰদান কৰা, ৰাজনৈতিক সজাগতা বৃদ্ধি কৰা, জনমত গঠন কৰা, নিৰ্বাচনত জয়ী হৈ চৰকাৰ গঠন কৰা, আৰু বিৰোধী ভূমিকা পালন কৰি চৰকাৰক গঠনমূলক পৰামৰ্শ প্ৰদান কৰা।

৭। সংযুক্ত চৰকাৰৰ ব্যৱস্থাটোৱে বৰ্তমান সময়ত বিশেষ গুৰুত্ব লাভ কৰাৰ কাৰণ কেইটা আলোচনা কৰা।
উত্তৰ: সংযুক্ত চৰকাৰ বা মৰ্চা চৰকাৰ বৰ্তমান সময়ত বিশেষ গুৰুত্ব লাভ কৰিছে কিয়নো দেশত ৰাজনৈতিক দলৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে, যাৰ ফলত একক দলৰ সংখ্যা অধিক নাথাকে। ইয়াৰ লগতে একক ৰাজনৈতিক দলৰ প্ৰাধান্য হ্ৰাস, পুনৰ নিৰ্বাচনৰ ব্যয় ৰোধৰ প্ৰয়োজন, আঞ্চলিক প্ৰতিনিধিত্ব নিশ্চিত কৰা, আৰু বৃহৎ গণতান্ত্ৰিক ৰাষ্ট্ৰত সুস্থিৰতা বজাই ৰখাৰ বাবে এই ব্যৱস্থা অত্যন্ত প্ৰাসংগিক। মৰ্চা চৰকাৰৰ জৰিয়তে বিভিন্ন আঞ্চলিক আৰু জাতীয় দলই অংশগ্ৰহণৰ সুযোগ পায় আৰু দেশৰ ৰাজনৈতিক স্থিতিশীলতা, গণতান্ত্ৰিক স্বাৰ্থ, আৰু ন্যায়সংগত প্ৰতিনিধিত্ব নিশ্চিত হয়।