আৰ্হি প্ৰশ্ন

(ক) অতি চমু প্ৰশ্ন (প্ৰতিটো প্ৰশ্নৰ মূল্যাংক- ১)

১। ‘চিঠি’ গল্পটো শীলভদ্ৰৰ কোনখন সংকলনৰপৰা লোৱা হৈছে?
উত্তৰ: ‘চিঠি’ গল্পটো শীলভদ্ৰৰ ‘চিঠি আৰু অন্যান্য গল্প’ সংকলনৰ পৰা লোৱা হৈছে।

২। শীলভদ্রই কোনখন গ্ৰন্থৰ বাবে সাহিত্য অকাদেমি বঁটা লাভ কৰিছিল?
উত্তৰ: শীলভদ্ৰই ‘মধুপুৰ বহুদূৰ’ গল্প সংকলনৰ বাবে সাহিত্য অকাদেমি বঁটা লাভ কৰিছিল।

৩। কাৰ চিঠিৰ বাবে ভূদেৱ চৌধুৰীয়ে অপেক্ষা কৰি আছিল?
উত্তৰ: ভূদেৱ চৌধুৰীয়ে কোনো নিৰ্দিষ্ট ব্যক্তিৰ চিঠিৰ বাবে অপেক্ষা কৰা নাছিল, বৰঞ্চ তেওঁ সাধাৰণতে চিঠিৰ বাবে অধীৰ হৈছিল আৰু পিয়নজনৰ বাবে বাট চাই আছিল।

৪। প্রশান্ত শৰ্মাৰ মৃত্যুৰ খবৰটো ভূদেৱ চৌধুৰীক কোনে দিছিল?
উত্তৰ: প্ৰশান্ত শৰ্মাৰ ভতিজা ল’ৰাজনে ভূদেৱ চৌধুৰীক তেওঁৰ মৃত্যুৰ খবৰ দিছিল।

৫। ভূদেৱ চৌধুৰী টিংখঙলৈ কিয় গৈছিল?
উত্তৰ: ভূদেৱ চৌধুৰী তেওঁৰ পৰিবাৰৰ চিঠিৰ বাবে অধীৰভাৱে অপেক্ষা কৰিছিল, আৰু সেইবাবে তেওঁ টিংখঙলৈ গৈছিল।

(খ) অতি চমু প্রশ্ন। (প্ৰতিটো প্ৰশ্নৰ মূল্যাংক ২ অথবা ৩)

১। ‘চিঠি’ গল্পটোত ভূদেৱ চৌধুৰীয়ে কাৰ কাৰ চিঠিৰ বাবে অপেক্ষা কৰাৰ কথা আছে?
উত্তৰ: ‘চিঠি’ গল্পটোত দুটা ভিন্ন সময়ত ভূদেৱ চৌধুৰীয়ে চিঠিৰ বাবে অপেক্ষা কৰাৰ কথা আছে। প্ৰথমতে, তেওঁৰ কৰ্মজীৱনত যেতিয়া তেওঁ অকলে বাগানত আছিল, তেতিয়া তেওঁ পত্নীৰ চিঠিৰ বাবে ব্যাকুলভাৱে অপেক্ষা কৰিছিল। দ্বিতীয়তে, অৱসৰৰ পিছত, তেওঁ বন্ধুৰপৰা অহা চিঠিৰ বাবে অধীৰ হৈছিল।

২। শীলভদ্রই লাভ কৰা দুটা বঁটাৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: শীলভদ্ৰই লাভ কৰা দুটা বঁটাৰ নাম হ’ল:
অসম প্ৰকাশন পৰিষদ বঁটা: এই বঁটা তেওঁ ১৯৯০ চনত ‘অনুসন্ধান’ উপন্যাসৰ বাবে লাভ কৰিছিল।
সাহিত্য অকাদেমি বঁটা: এই বঁটা তেওঁ ১৯৯৪ চনত ‘মধুপুৰ বহুদূৰ’ গল্প সংকলনৰ বাবে লাভ কৰিছিল।

৩। শীলভদ্ৰৰ সাহিত্য-কৃতিৰ চমু পৰিচয় দিয়া।
উত্তৰ: শীলভদ্ৰৰ প্ৰকৃত নাম আছিল ৰেৱতীমোহন দত্ত চৌধুৰী। তেওঁ উপন্যাস ৰচনাৰে সাহিত্যিক জীৱন আৰম্ভ কৰিছিল যদিও গল্পকাৰ হিচাপেহে অধিক খ্যাতি অৰ্জন কৰে। তেওঁৰ প্ৰথম গল্প সংকলন ‘বাস্তৱ’ ১৯৭৫ চনত প্ৰকাশ পায়। তেওঁৰ আন উল্লেখযোগ্য গল্প সংকলনসমূহৰ ভিতৰত ‘কোনো ক্ষোভ নাই’, ‘সমুদ্ৰতীৰ’, আৰু ‘চিঠি আৰু অন্যান্য গল্প’ অন্যতম। তেওঁ কেইখনমান গ্ৰন্থ অনুবাদো কৰিছিল।

৪। ‘চিঠি’ চুটিগল্পটিৰ কাহিনীভাগ চমুকৈ তোমাৰ নিজৰ ভাষাত লিখা।
উত্তৰ: গল্পটোৰ মুখ্য চৰিত্ৰ দুটা হ’ল ভূদেৱ চৌধুৰী আৰু প্ৰশান্ত শৰ্মা, যিসকল ঘনিষ্ঠ বন্ধু আছিল যদিও অৱসৰৰ পিছত যোগাযোগ কমি গৈছিল। হঠাতে, ভূদেৱে প্ৰশান্তলৈ এখন চিঠি লিখিলে। সেই চিঠি পাই প্ৰশান্ত অতি আনন্দিত হ’ল আৰু এই কথা সকলোকে কৈছিল। কিন্তু চিঠি পোৱাৰ পাছতে প্ৰশান্তৰ মৃত্যু হয়। প্ৰশান্তৰ ঘৰলৈ গৈ ভূদেৱে গম পালে যে তেওঁৰ চিঠিখন বন্ধুৰ বাবে কিমান মূল্যৱান আছিল।

৫। ভূদেৱ চৌধুৰীৰ চিঠিখনে প্রশান্ত শৰ্মাৰ ঘৰত কেনে প্রতিক্রিয়াৰ সৃষ্টি কৰিছিল?
উত্তৰ: ভূদেৱ চৌধুৰীৰ চিঠিখনে প্ৰশান্ত শৰ্মাৰ ঘৰত এক আনন্দময় পৰিবেশৰ সৃষ্টি কৰিছিল। চিঠিখনে প্ৰশান্তক ইমান ভাল লগাইছিল যে তেওঁ যিয়ে তেওঁৰ ঘৰলৈ আহিছিল, তাকেই সেইখন দেখুৱাইছিল। তেওঁ আনন্দেৰে ভূদেৱৰ বিষয়ে আৰু তেওঁলোকৰ পুৰণি স্মৃতিবোৰৰ কথা কৈছিল। তেওঁ চিঠিৰ উত্তৰ দিবলৈ লেফাফাও আনি থৈছিল। সকলোৱে ভূদেৱক এই চিঠিখনৰ বিষয়ে কৈছিল, যাৰ ফলত ভূদেৱৰ মনত এক আবেগিক অনুভৱৰ সৃষ্টি হৈছিল।

(গ) দীঘল প্রশ্ন। (প্ৰতিটো প্ৰশ্নৰ মূল্যাংক ৪ অথবা ৫)

১। আপোনজনৰপৰা চিঠি পোৱা আৰু আপোনজনৰ চিঠিৰ বাবে অপেক্ষা কৰি থকাৰ মধুৰতাখিনি গল্পটোত কেনেদৰে প্ৰকাশ পাইছে বুজাই লিখা।
উত্তৰ: ‘চিঠি’ গল্পটোত চিঠিৰ বাবে অপেক্ষা কৰাৰ মধুৰতা দুটা ভিন্ন ঘটনাৰ জৰিয়তে প্ৰকাশ পাইছে। প্ৰথমতে, চৌধুৰী যেতিয়া কিছু দিনৰ বাবে পত্নীৰ পৰা দূৰত আছিল, তেওঁ অতি ব্যাকুলতাৰে পত্নীৰ চিঠিৰ বাবে অপেক্ষা কৰিছিল। তেওঁ টিংখঙলৈ চাইকেল লৈ চিঠি আনিবলৈ গৈছিল। চিঠিখনত সাধাৰণ কথা লিখা থাকিলেও যদি নিৰ্দিষ্ট সময়ত চিঠি নাপায়, তেওঁ গভীৰ শূন্যতা অনুভৱ কৰিছিল। দ্বিতীয়তে, অৱসৰৰ পিছত ভূদেৱে তেওঁৰ বন্ধুৰ চিঠিৰ বাবে অপেক্ষা কৰিছিল। তেওঁৰ চিঠি অহাৰ সময়ত পিয়নৰ বাবে বাট চাই থাকে। এই অপেক্ষাৰ সময়ছোৱা যেন তেওঁৰ বাবে এক মধুৰ অভিজ্ঞতা আছিল।

২। ‘চিঠি’ গল্পটিৰ নামকৰণৰ সাৰ্থকতা বিচাৰ কৰা।
উত্তৰ: ‘চিঠি’ গল্পটোৰ নামকৰণ সম্পূৰ্ণৰূপে সাৰ্থক। ইয়াৰ বিষয়বস্তু আৰু কেন্দ্ৰীয় ভাৱ দুয়োটা চিঠিক কেন্দ্ৰ কৰি গঢ় লৈ উঠিছে। এখন সাধাৰণ চিঠি কেনেদৰে এজন ব্যক্তিৰ বাবে অমূল্য হৈ পৰে, তাকেই গল্পটোৱে সূক্ষ্মভাৱে বৰ্ণনা কৰিছে। ভূদেৱৰ চিঠিখনক কেন্দ্ৰ কৰিয়েই দুয়োখন পৰিয়ালৰ মাজত আনন্দ আৰু উৎকণ্ঠাৰ সৃষ্টি হৈছিল। আনকি প্ৰশান্তৰ মৃত্যুৰ পিছতো, পৰিয়ালৰ লোকে ভূদেৱক চিঠিখনৰ বিষয়েহে কৈছিল। এইদৰে, চিঠিখন কেৱল এক যোগাযোগৰ মাধ্যম নহয়, বৰং ই এক আবেগিক সংযোগৰ মাধ্যম হৈ পৰিছে। সেয়েহে, ‘চিঠি’ নামটোৱে গল্পটোৰ মূল বিষয়বস্তু সুন্দৰকৈ প্ৰকাশ কৰিছে।

৩। ভূদেৱ চৌধুৰীয়ে প্রশান্ত শর্মালৈ কিয় চিঠি লিখিছিল?
উত্তৰ: ভূদেৱ চৌধুৰীয়ে প্ৰশান্ত শৰ্মালৈ চিঠি লিখাৰ কোনো সুনিৰ্দিষ্ট কাৰণ নাছিল। তেওঁৰ চিঠিখনে কোনো গুৰুত্বপূৰ্ণ বাৰ্তা কঢ়িয়াই অনা নাছিল। ই আছিল তেওঁৰ অলস মুহূৰ্তৰ এক অপৰিকল্পিত ভঙ্গী। তেওঁ নিজেই ইয়াৰ উদ্দেশ্য সম্পৰ্কে কৌতুকবোধ কৰিছিল। কিন্তু চিঠিখন লিখাৰ আঁৰত আছিল অৱসৰৰ পিছত অহা একাকীত্বৰ অনুভৱ, আৰু বন্ধুৰ সৈতে আকৌ সংযোগ স্থাপন কৰাৰ সুপ্ত ইচ্ছা। এই চিঠিখনে তেওঁলোকৰ মাজত হেৰুৱা মধুৰ সম্পৰ্ক পুনৰুদ্ধাৰ কৰিছিল, যিটো ভূদেৱে নিজেই অনুমান কৰিব পৰা নাছিল।

৪। কাৰ চিঠি পুৰুষানুক্রমে সঞ্চয় কৰি থ’বলগীয়া সম্পত্তি বুলি কোৱা হৈছে? তেওঁৰ চিঠি কিয় মূল্যৱান?
উত্তৰ: ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ চিঠি পুৰুষানুক্রমে সঞ্চয় কৰি থ’বলগীয়া সম্পত্তি বুলি কোৱা হৈছে। তেওঁৰ চিঠি অতি মূল্যৱান আছিল, কিয়নো ইয়াৰ প্ৰতিটো বাক্য অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি গণ্য কৰা হৈছিল। তেওঁ এশাৰী উত্তৰ দিলে, সেয়েই অমূল্য সম্পদ হৈ পৰিছিল। এই চিঠিবোৰত কি লিখা আছিল তাতোকৈ চিঠিখনৰ গুৰুত্ব বেছি আছিল, কিয়নো ইয়াৰ দ্বাৰা ব্যক্তিজনে ৰবীন্দ্ৰনাথৰ সৈতে এক সংযোগ অনুভৱ কৰিছিল। এই চিঠিবিলাকৰ মাজত এক গভীৰ অনুভূতি আৰু ভাবৰ আৱেদন লুকাই আছিল, যিটো আন কোনো মাধ্যমেৰে প্ৰকাশ কৰাটো সম্ভৱ নাছিল।

৫। বর্তমান সময়ত চিঠিৰ প্রাসঙ্গিকতা কিয় কমি গ’ল?
উত্তৰ: বৰ্তমান সময়ত চিঠিৰ প্ৰাসঙ্গিকতা কমি যোৱাৰ মূল কাৰণ হৈছে বিজ্ঞান-প্ৰযুক্তিৰ দ্ৰুত উন্নতি। মোবাইল ফোন আৰু ইন্টাৰনেটৰ দৰে মাধ্যমসমূহে মানুহৰ মাজৰ যোগাযোগ অতি দ্ৰুত আৰু সহজ কৰি তুলিছে। এই আধুনিক যোগাযোগৰ মাধ্যমসমূহে মানুহক তাৎক্ষণিকভাৱে খবৰ দিবলৈ বা ল’বলৈ সক্ষম কৰিছে, যাৰ ফলত চিঠিৰ প্ৰয়োজন বহুখিনি কমি গৈছে। পূৰ্বতে, চিঠি পোৱাৰ বাবে অপেক্ষা কৰা বা চিঠি লিখাটো এক মধুৰ অভিজ্ঞতা আছিল, কিন্তু এই মধুৰতা এতিয়া হেৰাই গৈছে।