আৰ্হি প্রশ্ন

(ক) অতি চমু প্রশ্ন (প্ৰতিটো প্রশ্নৰ মূল্যাংক- ১)

১। কে’ম্ব্রিজ বিশ্ববিদ্যালয় কোনখন নদীৰ উপত্যকাত অৱস্থিত?
উত্তৰ: কে’ম্ব্রিজ বিশ্ববিদ্যালয় কেম নদীৰ উপত্যকাত অৱস্থিত।

২। কে’ম্ব্রিজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধীনত কেইখন কলেজ আছে?
উত্তৰ: কে’ম্ব্রিজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধীনত একত্ৰিশখন কলেজ আছে।

৩। ড°হীৰেন গোহাঁয়ে অধ্যয়ন কৰা কে’ম্ব্রিজৰ কলেজখনৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: ড° হীৰেন গোহাঁয়ে অধ্যয়ন কৰা কে’ম্ব্রিজৰ কলেজখনৰ নাম হ’ল গবিল্ এণ্ড কীইজ্ (Gonville and Caius) কলেজ।

৪। কে’ম্ব্রিজ বিশ্ববিদ্যালয় কোনে প্রতিষ্ঠা কৰিছিল?
উত্তৰ: পাঠ্যপুথিৰ মতে, কে’ম্ব্রিজ বিশ্ববিদ্যালয় কোনো এজন ব্যক্তিয়ে প্ৰতিষ্ঠা কৰা নাছিল, বৰঞ্চ কলেজবোৰ পণ্ডিতসকলে নিজা উদ্যোগত প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল।

৫। জৰ্জ ষ্টাইনাৰ কোন?
উত্তৰ: জৰ্জ ষ্টাইনাৰ এগৰাকী বিখ্যাত মার্কিন পণ্ডিত আছিল।

(খ) চমু প্রশ্ন (প্ৰতিটো প্রশ্নৰ মূল্যাংক ২ অথবা ৩)

১। ইউৰোপত মধ্যযুগত স্থাপন হোৱা চাৰিখন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: ইউৰোপত মধ্যযুগত স্থাপন হোৱা চাৰিখন বিশ্ববিদ্যালয় হ’ল: পাৰি (পেৰিছ), হাইডে’লবার্গ, অক্সফোর্ড, আৰু কে’ম্ব্রিজ।

২। টমাছ আকুৱাইনাছ আৰু পিয়েৰ আবে’লাৰ কোন আছিল?
উত্তৰ: টমাছ আকুৱাইনাছ মধ্যযুগৰ ইটালীৰ এজন প্ৰখ্যাত দার্শনিক আছিল। পিয়েৰ আবে’লাৰ মধ্যযুগৰ পাশ্চাত্যৰ এগৰাকী প্ৰখ্যাত দার্শনিক, পণ্ডিত আৰু কবি আছিল।

৩। গথিক স্থাপত্য বুলিলে কি বুজা?
উত্তৰ: গথিক স্থাপত্য এবিধ স্থাপত্য শৈলী যি মধ্যযুগৰ ইউৰোপত বিকশিত হৈছিল। এই শৈলীটো গীৰ্জাবোৰৰ নিৰ্মাণত দেখা গৈছিল। ইয়াৰ বৈশিষ্ট্য হ’ল বিশাল আৰু সুউচ্চ স্থাপত্য, য’ত ৰঙীন কাঁচত আঁকা ছবি আৰু স্তম্ভ (কলন) থাকে।

৪। কে’ম্ব্রিজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ কলেজবোৰৰ অধ্যক্ষসকলক কিদৰে নিৰ্বাচন কৰা হৈছিল?
উত্তৰ: কে’ম্ব্রিজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ কলেজবোৰ স্বশাসিত আছিল। ফে’লো বা পণ্ডিতসকলে নিজৰ মাজৰ পৰা এজন অধ্যক্ষ (Master) নিৰ্বাচন কৰিছিল। এই অধ্যক্ষ বাহিৰৰ কোনো এজন খ্যাতনামা পণ্ডিতো হ’ব পাৰে।

৫। আৰবী গ্ৰন্থত প্লেটো আৰু আৰিস্তব্লক কি কি নামেৰে জনা যায়?
উত্তৰ: আৰবী গ্ৰন্থত প্লেটোক ‘আফ্লাতুন’ আৰু আৰিস্ত’টলক ‘আৰিস্তু’ নামেৰে জনা যায়।

(গ) দীঘল প্রশ্ন (প্ৰতিটো প্রশ্নৰ মূল্যাংক -৪ অথবা ৫)

১। কে’ম্ব্রিজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ কলেজবোৰ কোনে কিদৰে প্ৰতিষ্ঠা আৰু পৰিচালনা কৰে বুজাই লিখা।
উত্তৰ: কে’ম্ব্রিজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ কলেজবোৰ পণ্ডিতসকলে নিজা উদ্যোগত প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। তেওঁলোক সাধাৰণতে খ্ৰীষ্টান ধৰ্মমণ্ডলীৰ সদস্য আছিল। এই কলেজবোৰে গীৰ্জাৰ দান-বৰঙণি, ধনী ব্যক্তি আৰু ব্যৱসায়ী সংঘৰ পৰা অৰ্থ সাহায্য লাভ কৰিছিল। পণ্ডিতসকলেও বিশ্ববিদ্যালয়ৰ বাবে ভূ-সম্পত্তি সংগ্ৰহ কৰিছিল। কলেজৰ ফে’লো বা সদস্যসকলে নিজৰ মাজৰ পৰা এজন অধ্যক্ষ (Master) নিৰ্বাচন কৰিছিল। তেওঁলোকে যুটীয়াভাৱে কলেজৰ প্ৰশাসনৰ দায়িত্ব লৈছিল। এইবোৰ স্বশাসিত অনুষ্ঠান আছিল, য’ত ৰজাই তেওঁলোকৰ আভ্যন্তৰীণ প্ৰশাসনত হস্তক্ষেপ নকৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছিল।

২। ‘য়ুৰোপৰ বিশ্ববিদ্যালয়বোৰত মেধা-চৰ্চাৰ অনুপ্ৰেৰণা আহিছিল কিন্তু আৰৱ জগতৰ আৰ্হি আৰু প্ৰেৰণাৰ পৰা।’ -কথাষাৰ বুজাই লিখা।
উত্তৰ: মধ্যযুগৰ ধৰ্মযুদ্ধৰ সময়ত ইউৰোপীয়সকলে আৰবসকলৰ উন্নত সভ্যতাৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিছিল। আৰব পণ্ডিতসকলে গ্ৰীক-ৰোমান সভ্যতাৰ পৰা জ্ঞান লৈ গণিত, তর্কশাস্ত্র, ঈশ্বৰতত্ত্ব, দর্শন আৰু চিকিৎসাবিদ্যাৰ ক্ষেত্ৰত নতুন অৱদান দিছিল। ইবন ৰুস্দ (আভে’ৰুছ) আৰু ইবন চিনা (আভিচেন্না) আদি পণ্ডিতসকলে ইউৰোপীয় বিশ্ববিদ্যালয়বোৰত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছিল। আভে’ৰুছৰ প্ৰখৰ যুক্তিজালে ইউৰোপীয় পণ্ডিতসকলক প্ৰায় এশ বছৰ ধৰি প্ৰভাৱিত কৰিছিল। এইদৰে, জ্ঞান আৰু বিদ্যাৰ আদান-প্ৰদানেই মানবীয় জ্ঞান-বিজ্ঞানৰ উন্নতিৰ মূল আধাৰ আছিল।

৩। কে’ম্ব্রিজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পাঠদান-কাৰ্য সম্পর্কে চমুকৈ আলোচনা কৰা।
উত্তৰ: কে’ম্ব্রিজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পাঠদান ব্যৱস্থা সুকীয়া। ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সুকীয়া কক্ষত বক্তৃতা শুনিবলৈ যাব লাগিছিল। প্ৰবক্তাসকলে এনেদৰে পাঠদান কৰে যাতে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে বিষয়ৰ লগত পৰিচয় হোৱাৰ উপৰিও তেওঁ সেই বক্তৃতাৰ ভিত্তিত এখন কিতাপ লিখিব পাৰে। অর্থাৎ বক্তৃতাবোৰত যথেষ্ট মৌলিক বিশ্লেষণ, ব্যাখ্যা আৰু অভিমত থাকে। শ্ৰেণীত ছাত্ৰৰ উপস্থিতি বাধ্যতামূলক নহয়। কিন্তু বেছিভাগ ছাত্ৰৰে আগ্ৰহ আৰু প্ৰবক্তাসকলৰ মেধাৰ আকৰ্ষণৰ বাবে শ্রেণীকক্ষ পৰিপূৰ্ণ হৈ থাকে। কেতিয়াবা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ বাহিৰৰ পৰা নিমন্ত্রিত পণ্ডিতসকলেও বক্তৃতা প্ৰদান কৰে।

৪। ড° হীৰেন গোহাঁইৰ সাহিত্য প্রতিভা সম্পর্কে চমুকৈ আলোচনা কৰা।
উত্তৰ: ড° হীৰেন গোহাঁই স্বৰাজোত্তৰ অসমৰ এগৰাকী অনন্য সাধাৰণ সমালোচক, চিন্তাবিদ আৰু শিক্ষাবিদ। তেওঁৰ সাহিত্যিক কৰ্মৰ পৰিধি অতি বহল। তেওঁ তিনি কুৰিখনতকৈও অধিক গ্ৰন্থ ৰচনা কৰিছে। তেওঁৰ উল্লেখযোগ্য গ্ৰন্থসমূহৰ ভিতৰত আছে ‘সাহিত্যৰ সত্য’, ‘সমাজ আৰু সমালোচনা’, ‘সাহিত্য আৰু চেতনা’, ‘বিশ্বায়তন’ আদি সমালোচনামূলক গ্ৰন্থ। ইয়াৰ উপৰিও তেওঁ আত্মকথামূলক গ্ৰন্থ যেনে ‘লস্ত লাগিজ’, ‘বতাহত ক’ৰ গধূলি গোপাল’ আৰু ‘সপোনৰ দিক্‌চৌ বনত’ আদি ৰচনা কৰিছে। তেওঁ ‘অসমৰ জাতীয় জীৱনত মহাপুৰুষীয়া পৰম্পৰা’ গ্ৰন্থৰ বাবে ১৯৮৯ চনত সাহিত্য অকাদেমি বঁটা লাভ কৰিছিল। তেওঁ বিভিন্ন কাকত-আলোচনীত বহুতো প্ৰবন্ধ লিখিছিল আৰু তেওঁ গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ইংৰাজী বিভাগৰ অধ্যাপক আছিল।

৫। প্রসংগ-সংগতি দর্শাই ব্যাখ্যা কৰাঃ “দেশ-বিদেশৰ মাজত জ্ঞান আৰু বিদ্যাৰ সহজ আৰু অব্যাহত যোগাযোগ আৰু বিনিময়েহে মানবীয় জ্ঞান-বিজ্ঞানৰ উন্নতি সাধন কৰে। জ্ঞানক যেতিয়া কেৱল সম্পত্তিৰ ৰূপত চোৱা হয়, তেতিয়া আৰু সেইটো সম্ভৱ নহয়।”
উত্তৰ: এই বাক্যটোৱে জ্ঞানৰ মুকলি আদান-প্ৰদানৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে। লেখকে ইউৰোপৰ বিশ্ববিদ্যালয়সমূহত মধ্যযুগত আৰব জগতৰ পৰা জ্ঞানৰ আদান-প্ৰদানৰ উদাহৰণ দি এই কথাটো বুজাইছে। আৰব পণ্ডিতসকলে গ্ৰীক-ৰোমান সভ্যতাৰ জ্ঞানক আকৰ্ষণ কৰিছিল আৰু ইয়াৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গণিত, দৰ্শন আৰু চিকিৎসাবিদ্যাৰ দৰে বিষয়ত নতুন জ্ঞান সৃষ্টি কৰিছিল। এই জ্ঞান ইউৰোপত বিয়পি পৰিছিল আৰু বিশ্ববিদ্যালয়বোৰক সমৃদ্ধ কৰিছিল। কিন্তু যেতিয়া জ্ঞানক কেৱল সম্পত্তিৰ দৰে সংগ্ৰহ কৰা হয় আৰু ইয়াক আনৰ লগত ভাগ-বতৰা কৰা নহয়, তেতিয়া ইয়াৰ বিকাশ বন্ধ হৈ যায়। এইদৰে, জ্ঞানৰ বিনিময় অবিহনে মানৱীয় জ্ঞান-বিজ্ঞানৰ উন্নতি সম্ভৱ নহয়।