SEBA (ASSEB) Class 9 Social Science Geography Chapter 4 Solutions & Question & Answer –অসমৰ ভূগোল (Asomor Bhugol) | নৱম শ্ৰেণীৰ সমাজ বিজ্ঞান – ভূগোল পাঠ্যক্ৰম: প্ৰশ্নোত্তৰ
Chapter Overview:
Assam Eduverse provides comprehensive, detailed, and student-friendly solutions for Class 9 / শ্ৰেণী ৯ Social Science (Geography / সমাজবিজ্ঞান – ভূগোল), SEBA (ASSEB), Chapter 4 – অসমৰ ভূগোল (Asomor Bhugol / Geography of Assam) from the Assamese medium textbook / অসমীয়া মাধ্যমৰ পাঠ্যপুথি. These solutions include all intext questions, exercise questions, and multiple-choice questions (MCQs) with clear explanations, accurate information, and easy-to-follow answers for effective exam preparation.
This chapter gives a detailed description of the Geography of Assam, including its location, area, physical divisions, rivers, climate, natural vegetation, and agricultural practices. Students will learn about the important physical features, natural resources, and the economic and cultural significance of different regions of Assam. It also highlights the importance of the Brahmaputra Valley and the Barak Valley in the state’s geography.
Assam Eduverse’s Class 9 SEBA Geography solutions are written in simple and clear language to ensure better concept clarity, quick understanding, and strong exam performance. Get complete, accurate, and easy-to-understand solutions to excel in your Social Science exams.
SEBA (ASSEB) Solutions for Class 9 Social Science Geography Chapter 4 –অসমৰ ভূগোল (Asomor Bhugol) | Assamese Medium Chapter-wise Question & Answer
অনুশীলনী
১। অসমৰ ভূ-প্ৰাকৃতিক ভাগকেইটা কি কি?
উত্তৰ: অসমৰ ভূ-প্ৰকৃতি প্রধানকৈ চাৰিটা ভাগত ভাগ কৰিব পাৰি —
(ক) ব্রহ্মপুত্র উপত্যকা
(খ) বৰাক উপত্যকা
(গ) কাৰ্বি মালভূমি
(ঘ) বৰাইল আৰু দক্ষিণৰ পৰ্বতৰাশি
২। ব্রহ্মপুত্র উপত্যকাৰ ভূ-প্ৰাকৃতিক অঞ্চলকেইটা কি কি?
উত্তৰ: সমগ্ৰ ব্রহ্মপুত্র উপত্যকাটোক উত্তৰৰ পৰা দক্ষিণলৈ চাৰিটা ভূ-প্ৰাকৃতিক অঞ্চলত ভাগ কৰিব পাৰি —
(ক) উত্তৰৰ পাদদেশ অঞ্চল
(খ) ব্রহ্মপুত্ৰৰ উত্তৰ আৰু দক্ষিণ পাৰৰ সমভূমি অঞ্চল
(গ) ব্রহ্মপুত্ৰৰ প্লাবনভূমি আৰু চৰ-চাপৰি অঞ্চল
(ঘ) দক্ষিণৰ পাদদেশ অঞ্চল
৩। ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ উত্তৰ আৰু দক্ষিণ পাৰৰ প্ৰত্যেকৰে চাৰিখনকৈ প্রধান উপনৈৰ নাম লিখা।
উত্তৰ:
উত্তৰ পাৰৰ উপনৈসমূহ: সোৱণশিৰি (সোৱণশিবি), জীয়াভৰলী, পাগ্লাদিয়া, মানাহ-আই-বেকী।
দক্ষিণ পাৰৰ উপনৈসমূহ: বুঢ়ীদিহিং, দিছাং, দিখৌ, কপিলী।
৪। ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ সমভূমি অঞ্চলটোৰ চমু বৰ্ণনা দিয়া।
উত্তৰ: ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ সমভূমি অঞ্চল বুলিলে ইয়াৰ উত্তৰ আৰু দক্ষিণ পাৰৰ সমভূমিক বুজায়।
এই অঞ্চলটো ব্ৰহ্মপুত্ৰ আৰু ইয়াৰ অসংখ্য উপনৈয়ে উত্তৰ আৰু দক্ষিণৰ উচ্চ অঞ্চলৰ পৰা কঢ়িয়াই অনা শিল-বালি-বোকাৰ গেদ জমা হৈ সৃষ্টি হৈছে।
ই পলসুৱা মাটিৰে গঠিত আৰু খেতিৰ বাবে অতি উপযোগী। ইয়াত জনবসতি ঘন আৰু যাতায়াত ব্যৱস্থা উন্নত। উপত্যকাটো উত্তৰ-পূবৰ পৰা দক্ষিণ-পশ্চিমলৈ এঢলীয়া, উজনি অংশত ঠেক আৰু নামনি অংশত বহল।
৫। ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ প্লাবনভূমি অঞ্চলটোৰ চমু বৰ্ণনা দিয়া।
উত্তৰ: ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ প্লাবনভূমি অঞ্চল ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ উত্তৰ আৰু দক্ষিণ পাৰৰ মাজত অৱস্থিত বানপানীত সঘনে প্লাবিত হোৱা অঞ্চল।
ই নদীখনৰ বুকুৰ চৰ-চাপৰি অঞ্চলকো সামৰি লয়। সক্ৰিয় প্লাবনভূমি বুলিলে নদীৰ মাজৰ চৰ-চাপৰি অঞ্চল বুজায়। নদীৰ অস্থিৰতা, খনন, পৰিবহণ আৰু অৱক্ষেপণ প্ৰক্ৰিয়াৰ বাবে ই সদায় ৰূপ পৰিৱৰ্তন কৰে। বানপানী আৰু গৰাখহনীয়া অসমৰ অন্যতম প্রধান সমস্যা। নদীখনৰ বুকুত প্ৰায় ৬০০ৰো অধিক বালিচৰ আছে, যাৰ কিছুমান স্থায়ী আৰু অধিকাংশ অস্থায়ী।
৬। মাজুলীৰ ভৌগোলিক অৱস্থান আৰু সৃষ্টি বিষয়ে লিখা।
উত্তৰ: মাজুলী ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ বুকুৰ এটা স্থায়ী বালিচৰ আৰু পৃথিৱীৰ অন্যতম বৃহৎ নদী-দ্বীপ। ইয়াৰ ক্ষেত্ৰফল প্ৰায় ৪২২ বৰ্গকিলোমিটাৰ আৰু জনসংখ্যা প্ৰায় ১.৬৮ লাখ।
ই ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ খনন, পৰিবহণ আৰু অৱক্ষেপণ প্ৰক্ৰিয়া আৰু বানপানীৰ প্ৰভাৱৰ ফলস্বৰূপে গঠিত হৈছে। সময়ৰ সৈতে চৰবোৰৰ আকাৰ আৰু অৱস্থান সলনি হোৱাত মাজুলী এক স্বাভাৱিক নদী-দ্বীপ হিচাপে বিকশিত হৈছে।
৭। বৰাক উপত্যকাৰ চাৰিসীমা আৰু বৈশিষ্ট্য চমুকৈ বৰ্ণনা কৰা।
উত্তৰ: বৰাক উপত্যকা অসমৰ অন্যতম গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূ-প্ৰাকৃতিক অঞ্চল।
চাৰিসীমা: উত্তৰে মেঘালয় আৰু বৰাইল পৰ্বত, পূবে মণিপুৰ পাহাৰ, দক্ষিণে মিজো পৰ্বত, পশ্চিমে বাংলাদেশৰ চিলেট জিলাৰ সমভূমি।
বৈশিষ্ট্য: বৰাক উপত্যকা বৰাক নদী আৰু ইয়াৰ উপনৈবোৰৰ দ্বাৰা গঠিত। বৰাক নদীখনে কাছাৰ, হাইলাকান্দি আৰু কৰিমগঞ্জ জিলা হৈ প্ৰায় ২২৫ কিমি বৈ গৈছে। ই পলস জমা হৈ গঠিত উৰ্বৰ সমভূমি, যাক কাছাৰ সমভূমি বুলিও জনা যায়।
৮। কাৰ্বি মালভূমিৰ চাৰিসীমা আৰু বৈশিষ্ট্য চমুকৈ বৰ্ণনা কৰা।
উত্তৰ: কাৰ্বি মালভূমি ভূ-তাত্বিকভাৱে মেঘালয় মালভূমিৰ এক অংশ। কপিলী উপত্যকাই ইয়াক পূব আৰু পশ্চিম দুই খণ্ডত বিভক্ত কৰিছে।
পূব খণ্ডটো ৰেংমা পাহাৰ সামৰি কাৰ্বি আংলং জিলাত বিস্তৃত আৰু আকাৰত ডাঙৰ। পশ্চিম খণ্ডটো হামৰেণ মহকুমাত অৱস্থিত।
ই দক্ষিণ-পশ্চিমৰ পৰা উত্তৰ-পূৱলৈ ঢাল খোৱা, গড় উচ্চতা প্ৰায় ৯০০ মিটাৰ। কপিলী আৰু বৰাপানী নদীয়ে ইয়াৰ ভূ-আকৃতি গঢ়ি তুলিছে।
৯। বৰাইল আৰু দক্ষিণৰ পৰ্বতৰাশিৰ বৈশিষ্ট্য চমুকৈ বৰ্ণনা কৰা।
উত্তৰ: বৰাইল পৰ্বতৰ একাংশ নাগালেণ্ডৰ তুৱেনচাঙৰ পৰা পশ্চিমলৈ বিস্তৃত হৈ অসমৰ ডিমা হাছাও জিলাত প্ৰসারিত।
ই পূবে নগা পৰ্বত আৰু পশ্চিমে মেঘালয় মালভূমিক সংযোগ কৰে। উত্তৰ অংশটো ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাৰ অন্তৰ্গত আৰু তুলনামূলকভাৱে চাপৰ, দক্ষিণ অংশটো বৰাক উপত্যকাৰ অন্তৰ্গত।
১০। অসমৰ জলবায়ু কোন শ্ৰেণীৰ অন্তৰ্গত? ইয়াৰ বৈশিষ্ট্য বিষয়ে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰ: অসমখন উপক্রান্তীয় মৌচুমী জলবায়ুৰ অন্তৰ্গত।
বৈশিষ্ট্য:
(ক) মৌচুমী বতাহৰ প্ৰভাৱত গ্ৰীষ্মত অধিক বৰষুণ আৰু শীতত শুষ্ক পৰিৱেশ দেখা যায়।
(খ) বায়ুমণ্ডল অত্যন্ত আৰ্দ্ৰ আৰু উষ্ণ।
(গ) গড় উষ্ণতা শীতত প্ৰায় ৭° সে. আৰু গ্ৰীষ্মত ৩৫° সে. পৰ্যন্ত।
(ঘ) বছৰি গড় হিচাপে প্ৰায় ২০০ ছেন্টিমিটাৰ বৰষুণ হয়।
১১। গ্রীষ্মকালত অসমত বৰষুণ হোৱাৰ মূল কাৰণ কি?
উত্তৰ: গ্ৰীষ্মকালত অসমত বৰষুণ হোৱাৰ মূল কাৰণ হৈছে আৰ্দ্ৰ দক্ষিণ-পশ্চিম মৌচুমী বায়ু। ব্ৰহ্মপুত্ৰ আৰু বৰাক উপত্যকাৰ উত্তৰ আৰু পূবে বিস্তৃত হিমালয় পৰ্বতশ্ৰেণী আৰু ইয়াৰ ঠাল-ঠেঙুলীয়ে এই উষ্ণ বতাহক বাধা প্ৰদান কৰে। ফলস্বৰূপে, বতাহ উৰ্ধ্বমুখী হৈ শৈলোৎক্ষেপণ প্ৰক্ৰিয়াত মেঘ গঠন কৰে আৰু বৰষুণ হয়। এই বতাহে বিশেষকৈ মেঘালয় মালভূমি অতিক্ৰম কৰি ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাৰ উত্তৰ-পূব অংশ আৰু বৰাক উপত্যকাত অধিক বৰষুণ ঘটায়। গ্ৰীষ্মকালৰ বৰষুণৰ ধৰণ মূলতঃ শৈলোৎক্ষেপণ (Orographic) আৰু চক্রবাত (Cyclonic) প্ৰক্ৰিয়াৰ ফল।
১২। অসমৰ জলবায়ুত প্ৰভাব পেলোৱা ভৌগোলিক কাৰকসমূহ চমুকৈ আলোচনা কৰা।
উত্তৰ: অসমৰ জলবায়ুত কেইবাটাও ভৌগোলিক কাৰকে প্ৰভাৱ পেলায়—
- মৌচুমী বতাহ: দক্ষিণ-পশ্চিম আৰু উত্তৰ-পূব মৌচুমী বতাহই ঋতুভেদে উষ্ণতা আৰু বৰষুণৰ তাৰতম্য ঘটায়।
- ভূ-প্ৰকৃতি আৰু অৱস্থান: হিমালয় পৰ্বতৰ ঠাল-ঠেঙুলি মৌচুমী বতাহৰ গতি বাধা দিয়ে, ফলত গ্ৰীষ্মত বৰষুণ আৰু শীতত ঠাণ্ডাৰ পৰা সুৰক্ষা মেলে।
- জলভাগৰ অৱস্থিতি: আৰব সাগৰ, বঙ্গোপসাগৰ আৰু ভাৰত মহাসাগৰৰ জলভাগৰ প্ৰভাৱ জলবায়ুত বৈচিত্ৰ্য সৃষ্টি কৰে।
- স্থানীয় কাৰক: পাহাৰীয়া বতাহ, উপত্যকা বতাহ আৰু নদ-নদীৰ উপস্থিতিয়ে স্থানীয় জলবায়ুৰ বৈশিষ্ট্য নিৰ্ধাৰণ কৰে।
১৩। অসমৰ প্ৰধান ঋতু কেইটা কি কি? ঋতুভেদে উষ্ণতা আৰু বৰষুণৰ বিতৰণ সম্পর্কে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰ: অসমত প্ৰধানকৈ চাৰিটা ঋতু চিনাক্ত কৰা হৈছে —
(১) প্ৰাক্ মৌচুমী কাল (মাৰ্চ–মে’): উষ্ণতা বৃদ্ধি পায়, বৃষ্টিপাত কম, কিন্তু বিজুলী সহ বৰষুণ হয়।
(২) মৌচুমী কাল (জুন–চেপ্টেম্বৰ): এই সময়ত বৰষুণ আটাইতকৈ বেছি (মুঠ বৰষুণৰ প্ৰায় ৭০%) হয়।
(৩) প্ৰত্যাৱর্তিত মৌচুমী কাল (অক্টোবৰ–নৱেম্বৰ): উষ্ণতা আৰু বৃষ্টিপাত হ্ৰাস পায়, ৰাতি কুঁৱলী পৰে।
(৪) শুষ্ক শীতকাল (নৱেম্বৰৰ শেষ–ফেব্ৰুৱাৰী): উষ্ণতা ৭° ছেন্টিগ্ৰেডৰ তললৈ নেমে, বৰষুণ কমে আৰু পৰিৱেশ শুষ্ক হয়।
১৪। অসমৰ সর্বোচ্চ আৰু সর্বনিম্ন বৰষুণ হোৱা ঠাই দুখনৰ নাম আৰু বৰষুণৰ পৰিমাণ লিখা।
উত্তৰ:
- সৰ্বাধিক বৰষুণ হোৱা ঠাই: উত্তৰ লখিমপুৰ — ৩৩৫ চে.মি.
- সৰ্বনিম্ন বৰষুণ হোৱা ঠাই: লামডিং — ১২৯ চে.মি.
১৫। অসমত সকলো ঠাইত সমান পৰিমাণে কিয় বৰষুণ নহয়?
উত্তৰ: অসমত সকলো ঠাইত সমান পৰিমাণে বৰষুণ নোহোৱাৰ কাৰণ —
- ভূ-প্ৰকৃতিৰ প্ৰভাৱ: পাহাৰীয়া ঠাই আৰু সমভূমিত বৰষুণৰ পৰিমাণ ভিন্ন হয়।
- শৈলোৎক্ষেপণ প্ৰক্ৰিয়া: পাহাৰৰ অনুবাত ঢালত (য’ত বতাহ নোপে) বৰষুণ কমে, যেনে নগাঁও বা কাৰ্বি আংলংত।
- চক্রবাতৰ প্ৰভাৱ: চক্রবাতিক বৰষুণ সকলো ঠাইত একে নহয়।
- মৌচুমী বতাহৰ শক্তি: মৌচুমী বতাহৰ তীব্ৰতা আৰু আৰ্দ্ৰতাৰ তাৰতম্যই বৰষুণৰ পাৰ্থক্য ঘটায়।
১৬। অসমৰ বৰষুণৰ স্থানিক বিতৰণ সম্পর্কে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰ: অসমৰ বিভিন্ন অঞ্চলত বৰষুণৰ পৰিমাণ একে নহয়।
উচ্চ বৰষুণ হোৱা ঠাইবোৰ হৈছে তিনিচুকীয়া, ডিব্ৰুগড়, ধেমাজি, লখিমপুৰ, শিৱসাগৰ, কোকৰাঝাৰ, ধুবুৰী, কাছাৰ, কৰিমগঞ্জ আৰু হাইলাকান্দি — ইয়াত বছৰি ২৫০ চে.মি.-তকৈও বেছি বৰষুণ হয়।
অন্যদিকে, নগাঁও আৰু কাৰ্বি আংলং জিলাত বৰষুণৰ পৰিমাণ তুলনামূলকভাৱে কম, বিশেষকৈ লংকা–লামডিং অঞ্চলত বছৰি গড় বৰষুণ ১২৯ চে.মি. মাত্র।
১৭। অসমত পোৱা মৃত্তিকাৰ প্ৰকাৰসমূহৰ চমু বৰ্ণনা দিয়া।
উত্তৰ: অসমত চাৰি প্ৰকাৰৰ মৃত্তিকা দেখা যায় —
(১) পলসুৱা মৃত্তিকা: ব্ৰহ্মপুত্ৰ আৰু বৰাক উপত্যকাত বিস্তৃত, নদীৰ পলসেৰে গঠিত আৰু সাৰুৱা।
(২) গিৰিপদ মৃত্তিকা: কোকৰাঝাৰ, বৰপেটা, নলবাৰী আদি জিলাৰ উত্তৰ গিৰিপদ অঞ্চলত পোৱা যায়।
(৩) পাহাৰীয়া মৃত্তিকা: দক্ষিণ অসমৰ পাহাৰীয়া অঞ্চলত পোৱা যায়, নাইট্ৰ’জেন আৰু জৈৱ পদাৰ্থত সমৃদ্ধ।
(৪) কংকৰ মৃত্তিকা: ডিমা হাছাও আৰু কাৰ্বি মালভূমিত পোৱা যায়, ক’লা-বালিয়াকৈ মৃত্তিকা।
১৮। অসমত মৃত্তিকাৰ অৱক্ষয়ৰ কাৰণসমূহ কি কি?
উত্তৰ: মৃত্তিকা অৱক্ষয়ৰ কাৰণ দুটা ভাগত ভাগ কৰিব পাৰি —
(১) প্ৰাকৃতিক কাৰণ: পাহাৰৰ ঢালত ভূমিক্ষয়, সমভূমিত জলবন্ধন।
(২) মানৱসৃষ্ট কাৰণ: গছ কটাকাটি, এঢলীয়া খেতি, ঝুম খেতি, বসতি স্থাপন, অধিক ৰাসায়নিক সাৰ ব্যৱহাৰ, আদি।
১৯। বৰ্তমান অসমৰ জনসংখ্যা কিমান?
উত্তৰ: ২০১১ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি অসমৰ জনসংখ্যা ৩,১২,০৫,৫৭৬ জন, অৰ্থাৎ প্ৰায় ৩১.২০ নিযুত।
২০। অসমৰ অৰণ্যসমূহক কি কি ভাগত ভাগ কৰিব পাৰি?
উত্তৰ: অসমৰ অৰণ্য পাঁচটা প্রধান ভাগত ভাগ কৰা যায় —
(ক) ক্রান্তীয় চিৰসেউজীয়া অৰণ্য
(খ) ক্রান্তীয় অর্ধচিৰসেউজীয়া অৰণ্য
(গ) ক্রান্তীয় আর্দ্ৰ পৰ্ণপাতী অৰণ্য
(ঘ) নৈপৰীয়া অৰণ্য
(ঙ) ক্রান্তীয় শুষ্ক পৰ্ণপাতী অৰণ্য
২১। বর্ষাৰণ্য কাক বোলে? অসমৰ বৰ্ষাৰণ্যৰ বৈশিষ্ট্য লিখা।
উত্তৰ: যি অঞ্চলত বছৰি বৃষ্টিপাতৰ পৰিমাণ ৩০০ ছেন্টিমিটাৰ বা তাতোকৈ বেছি, সেই অঞ্চলত চিৰসেউজীয়া অৰণ্য গঢ় লৈ উঠে। এনে অৰণ্যকেই “বৰ্ষাৰণ্য” (Rain Forest) বুলি কোৱা হয়। এই ধৰণৰ অৰণ্যত গছ-গছনি সদায় সেউজীয়া থাকে আৰু বায়ু আর্দ্ৰ হয়।
অসমৰ বৰ্ষাৰণ্যৰ বৈশিষ্ট্য:
অসমত বৰ্ষাৰণ্য সাধাৰণতে তীব্ৰ বৃষ্টিপাত হোৱা ঠাইত পোৱা যায়। বছৰি ৩০০ ছেন্টিমিটাৰৰো বেছি বৃষ্টিপাত হয়। এই অৰণ্য সাধাৰণতে তিনিতৰপীয়া হয়— প্ৰথম তৰপত থাকে অতি ওখ গছ, দ্বিতীয় তৰপত কম ওখ গছ আৰু তলৰ তৰপত চাপৰ বন আৰু গছ-বন থাকে। ইয়াত হোলোং, মেকাই আদি ওখ গছৰ লগতে লতা, তৰা, বাঁহ-বেত, কপৌফুল আদি উদ্ভিদ দেখা যায়। অসমৰ অৰুণাচল প্ৰদেশৰ নামনি পাহাৰৰ পাদদেশ, তিনিচুকীয়া আৰু ডিব্ৰুগড় জিলাৰ দক্ষিণ অংশ, আৰু বৰাক উপত্যকাৰ পাহাৰীয়া অঞ্চলত এই ধৰণৰ বৰ্ষাৰণ্য বিস্তৃত।
২২। নৈপৰীয়া অৰণ্যৰ গুৰুত্ব আৰু বৰ্তমানৰ সংকট সম্পর্কে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰ: নৈপৰীয়া অৰণ্য বুলিলে নৈ আৰু বিলৰ কাষৰীয়া, আর্দ্ৰ আৰু জীপাল মাটিত গঢ় লোৱা অৰণ্যক বুজায়। অসম নদীমাতৃক ৰাজ্য হোৱাত এনে অৰণ্য আগতে যথেষ্ট বিস্তৃত আছিল।
গুৰুত্ব:
এনে অৰণ্যত নল, খাগৰি, বেত, ঝাও, কহূৰা আদি ঘাঁহজাতীয় উদ্ভিদৰ আধিক্য থাকে। এইবোৰ বন্যপ্ৰাণীৰ আশ্ৰয়স্থলৰূপে কাম কৰে। কাজিৰঙা, ডিব্ৰু-ছৈখোৱা, পবিতৰা, ওৰাং আদি ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান আৰু অভয়াৰণ্যবোৰ মূলতঃ নৈপৰীয়া অঞ্চলতেই অৱস্থিত।
বৰ্তমানৰ সংকট:
সাম্প্ৰতিক সময়ত জনবসতিৰ বিস্তৃতি আৰু কৃষিক্ষেত্ৰৰ বাঢ়নিৰ ফলত এই অৰণ্য দ্রুত হ্ৰাস পাইছে। ভূমি দখল, গছ কাটি কৃষিক্ষেত্ৰ তৈয়াৰ কৰা আৰু জ্বালানি কাঠৰ বাবে গছ কটাৰ ফলত নৈপৰীয়া অৰণ্য সংকটাপন্ন হৈ পৰিছে।
২৩। কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ অৱস্থান আৰু মাটিকালি লিখা।
উত্তৰ: তালিকা ৪.২ অনুসৰি, কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান অসমৰ গোলাঘাট, নগাঁও আৰু শোণিতপুৰ জিলাত অৱস্থিত। ইয়াৰ মাটিকালি ৮৫৮.৯৮ বৰ্গ কিলোমিটাৰ। এই উদ্যান বিশ্ববিখ্যাত একশিং গণ্ডাৰৰ বাসস্থান আৰু ইউনেস্কোৰ বিশ্ব ঐতিহ্য তালিকাত অন্তর্ভুক্ত।
২৪। অসমৰ ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানকেইখনৰ নাম আৰু অৱস্থান লিখা।
উত্তৰ: অসমত বৰ্তমান ৫খন ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান আছে। তালিকা ৪.২ অনুসৰি নাম আৰু অৱস্থান তলত দিয়া হ’ল —
| ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ নাম | অৱস্থান (জিলা) |
|---|---|
| কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান | গোলাঘাট, নগাঁও আৰু শোণিতপুৰ |
| মানস ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান | চিৰাং আৰু বাক্সা |
| ওৰাং ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান | ওদালগুৰি আৰু শোণিতপুৰ |
| নামেৰী ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান | শোণিতপুৰ |
| ডিব্ৰু-ছৈখোৱা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান | ডিব্ৰুগড় আৰু তিনিচুকীয়া |
২৫। অভয়াৰণ্যসমূহে কেনেকৈ প্ৰাকৃতিক ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰে লিখা।
উত্তৰ: অভয়াৰণ্যসমূহে প্ৰাকৃতিক ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰিবলৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। এইবোৰ অঞ্চল চৰকাৰৰ দ্বাৰা সংৰক্ষিত, য’ত বন্যপ্ৰাণীক হত্যা বা ধ্বংস কৰা নিষিদ্ধ।
(১) সুৰক্ষা: এই অঞ্চলবোৰ মানুহৰ ধ্বংসাত্মক কাৰ্যৰ পৰা সুৰক্ষিত থাকে।
(২) জৈৱ-বৈচিত্র্যৰ সংৰক্ষণ: হাতী, বাঘ, গড়, বনৰীয়া ম’হ, হৰিণা, বান্দৰ আদিৰ বাসস্থান হোৱাত এই অঞ্চলবোৰ জৈৱ-বৈচিত্ৰৰ আধাৰ।
(৩) পৰিৱেশগত অৱয়ব: গছ-গছনি, ঘাঁহনি আৰু জলাভূমি থকা বাবে এই অঞ্চলবোৰে বায়ুমণ্ডলৰ আর্দ্ৰতা আৰু তাপমাত্রা স্থিৰ ৰাখে।
(৪) মানৱ জীৱনৰ সহায়: প্ৰাকৃতিক ভাৰসাম্য বজাই ৰাখি এইবোৰ অঞ্চল মানৱ জীৱনৰ স্থিৰতাতো গুৰুত্বপূৰ্ণ অৱদান দিয়ে।
২৬। স্বাধীনতাৰ পিছৰ কালছোৱাত অসমৰ প্ৰশাসনিক বিভাগৰ পৰিৱৰ্তন সম্পর্কে লিখা।
উত্তৰ: স্বাধীনতাৰ পিছৰ সময়ছোৱাত অসমৰ প্ৰশাসনিক বিভাগত বহুত গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তন ঘটিছে।
- বিভাজন: ১৯৪৭ চনত ভাৰত বিভাজনৰ সময়ত ছিলেট অংশটো অসমৰ পৰা বিচ্ছিন্ন হৈ পূব পাকিস্তান (বৰ্তমান বাংলাদেশ) লগত যুক্ত হয়।
- নতুন ৰাজ্য গঠন: অসমৰ পৰা নগালেণ্ড (১৯৬৩), মেঘালয় (১৯৭০) আৰু মিজোৰাম (১৯৭১) পৃথক হৈ যায়।
- ৰাজধানী: ১৯৭৩ চনত গুৱাহাটীৰ দিছপুৰক অসমৰ ৰাজধানী ঘোষণা কৰা হয়।
- জিলা বৃদ্ধি: প্ৰশাসনিক সুবিধা আৰু জনআকাঙ্ক্ষা পূৰণৰ বাবে নতুন নতুন জিলা সৃষ্টি কৰা হৈছে। বৰ্তমান অসমৰ ৩৩ খন জিলা আছে।
- বিটিএডি গঠন: ২০০৩ চনত কোকৰাঝাৰ, চিৰাং, বাক্সা আৰু ওদালগুৰি জিলাক লৈ বিটিএডি গঠন কৰা হয়।
২৭। অসমৰ বৰ্তমান জিলা কেইখন আৰু সদৰ ঠাইৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: অসমৰ বৰ্তমান জিলাৰ সংখ্যা ৩৩ খন। কেইখনমান জিলাৰ নাম আৰু সদৰ তলত দিয়া হ’ল —
| জিলাৰ নাম | জিলা সদৰ |
|---|---|
| ধুবুৰী | ধুবুৰী |
| কোকৰাঝাৰ | কোকৰাঝাৰ |
| গোৱালপাৰা | গোৱালপাৰা |
| নগাঁও | নগাঁও |
| যোৰহাট | যোৰহাট |
| শিৱসাগৰ | শিৱসাগৰ |
| কামৰূপ মহানগৰ | গুৱাহাটী |
| কাৰ্বি আংলং | ডিফু |
| শোণিতপুৰ | তেজপুৰ |
| কাছাৰ | শিলচৰ |
(সম্পূৰ্ণ তালিকাৰ বাবে পাঠ্যপুথিৰ তালিকা ৪.৩ চাওক।)
২৮। অসমৰ মাটিকালি কিমান? ৰাজ্যখনৰ ৰাজধানী ক’ত অবস্থিত? ইয়াৰ মাটিকালি হিচাপে আটাইতকৈ ডাঙৰ আৰু আটাইতকৈ সৰু জিলাখনৰ নাম লিখা।
উত্তৰ:অসমৰ মাটিকালি ৭৮,৪৩৮ বৰ্গ কিলোমিটাৰ।
ৰাজধানী দিছপুৰত অৱস্থিত।
মাটিকালি হিচাপে আটাইতকৈ ডাঙৰ জিলা হৈছে কাৰ্বি আংলং (১০,৪৩৪ বৰ্গ কিলোমিটাৰ)।
আটাইতকৈ সৰু জিলা হৈছে কামৰূপ মহানগৰ (৯৫৫ বৰ্গ কিলোমিটাৰ)।
২৯। ২০১১ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি অসমৰ জনসংখ্যা কিমান? জনসংখ্যা অনুসৰি ৰাজ্যখনৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ আৰু আটাইতকৈ সৰু জিলাখনৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: ২০১১ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি অসমৰ জনসংখ্যা ৩,১২,০৫,৫৭৬ জন বা প্ৰায় ৩১.২০ নিযুত।
জনসংখ্যা অনুসৰি আটাইতকৈ ডাঙৰ জিলা হৈছে নগাঁও (২৮,২৩,৭৬৮ জন)।
আটাইতকৈ সৰু জিলা হৈছে ডিমা-হাছাও (২,১৪,১০২ জন)।
৩০। চমুটোকা লিখা:
(ক) অসম আৰু মৌচুমী জলবায়ু:
অসম ভৌগোলিকভাৱে উপক্রান্তীয় মৌচুমী জলবায়ুৰ অন্তৰ্গত। এই ৰাজ্যখনৰ জলবায়ু মূলতঃ মৌচুমী বতাহৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত। গ্ৰীষ্মকালত দক্ষিণ-পশ্চিম মৌচুমী বতাহৰ শৈলোৎক্ষেপণ (Orographic) আৰু চক্রবাত (Cyclonic) প্ৰক্ৰিয়াৰ ফলত বৰষুণ হয়। গড় হিচাপে ৰাজ্যখনত বছৰি প্ৰায় ২০০ চেণ্টিমিটাৰ বৰষুণ হয়। লগতে হিমালয় পৰ্বতশ্ৰেণীয়ে উত্তৰ দিশৰ শীতল বতাহক বাধা প্ৰদান কৰি অসমক শীতৰ প্ৰচণ্ডতা পৰা ৰক্ষা কৰে। সেইবাবে অসমৰ জলবায়ু এক মৃদু উষ্ণ আৰু আর্দ্ৰ মৌচুমী ধৰণৰ।
(খ) দক্ষিণ-পশ্চিম মৌচুমী বতাহ:
দক্ষিণ-পশ্চিম মৌচুমী বতাহ গ্ৰীষ্মকালত জুনৰ পৰা চেপ্তেম্বৰ মাহলৈ বয়। এই বতাহ আৰব সাগৰ আৰু বঙ্গোপসাগৰৰ পৰা উষ্ণ আৰু আর্দ্ৰ বায়ু কঢ়িয়াই আনে। হিমালয় পৰ্বত আৰু মেঘালয় মালভূমিৰ শৈলশ্ৰেণী এই বায়ুৰ গতিৰ বাধা স্বৰূপে কাম কৰে, ফলত ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকা আৰু বৰাক উপত্যকাত প্ৰচুৰ বৰষুণ হয়। অসমৰ বৰ্ষাৰ মুঠ বৰষুণৰ প্ৰায় ৭০ শতাংশ এই মৌচুমী বায়ুৰ দ্বাৰাই হয়।
(গ) উত্তৰ-পূৱ মৌচুমী বতাহ:
উত্তৰ-পূব মৌচুমী বতাহক প্ৰত্যাৱৰ্তিত মৌচুমী বতাহ (Retreating Monsoon) বুলিও কোৱা হয়। এই বায়ু গ্ৰীষ্মৰ অন্ত আৰু শীতৰ আৰম্ভণিৰ মাজৰ সময়ত বয়, অৰ্থাৎ অক্টোবৰৰ পৰা ডিচেম্বৰ মাহৰ ভিতৰত। এই বায়ু উত্তৰ-পূব দিশৰ পৰা প্ৰবাহিত হৈ বঙ্গোপসাগৰৰ ফালে যায়। যদিও ই সাধাৰণতে শুষ্ক বতাহ, তথাপিও অসমৰ দক্ষিণ-পশ্চিম অংশত কিছু পৰিমাণে বৰষুণ দিয়ে। এই সময়ছোৱাত বায়ুমণ্ডলৰ চাপৰ পাৰ্থক্যই ইয়াৰ সৃষ্টি কৰে।
(ঘ) অসমৰ বৰ্ষাকাল:
অসমত মৌচুমী কালটোৱেই প্ৰকৃত অৰ্থত বৰ্ষাকাল। ই জুনৰ আৰম্ভণিৰ পৰা চেপ্তেম্বৰ মাহৰ শেষলৈকে বিৰাজ কৰে। দক্ষিণ-পশ্চিম মৌচুমী বায়ুৰ প্ৰভাৱত এই সময়ছোৱাত অবিৰতভাৱে মধ্যমীয়াৰ পৰা অতি বেছি পৰিমাণে বৰষুণ হয়। ফলস্বৰূপে ব্ৰহ্মপুত্ৰ আৰু বৰাক নদীৰ জলপৃষ্ঠ বৃদ্ধি পায় আৰু প্ৰায়েই বানপানীৰ সৃষ্টি হয়। বৰ্ষাকালত ৰাজ্যখনৰ প্ৰায় সকলো অঞ্চলেই পানীয়ে পৰিপ্লাৱিত হৈ পৰে, যাৰ প্ৰভাৱ কৃষিক্ষেত্ৰ, পৰিবহন ব্যৱস্থা আৰু মানুহৰ দৈনন্দিন জীৱনত পৰে।
(ঙ) অসমৰ প্ৰাক্-মৌচুমীকাল:
অসমত প্ৰাক্-মৌচুমীকাল মাৰ্চ মাহৰ আৰম্ভণিৰ পৰা মে’ মাহৰ শেষলৈকে বিৰাজ কৰে। এই সময়ছোৱাত বায়ুমণ্ডলত উষ্ণতাৰ বৃদ্ধি ঘটে আৰু এক ধৰণৰ বায়ুমণ্ডলীয় অস্থিৰতা দেখা যায়। এই সময়ত প্ৰায়ে ধূলিৰ ধুমুহা, বজ্ৰপাত আৰু “গাজনি ঢেৰেকণী” ধৰণৰ বৰষুণ হয়। এই বৰষুণ কৃষিৰ ক্ষেত্ৰত বিশেষ উপকাৰী, বিশেষকৈ ধান, চাহ আৰু মৰাপাট খেতিত এই সময়ৰ বৃষ্টিপাতে উৎপাদন বঢ়ায়।
(চ) অসমত বৰষুণৰ স্থানিক বিতৰণ:
অসমত বৰষুণৰ স্থানিক তাৰতম্য অত্যন্ত উল্লেখযোগ্য। উজনি অসম তথা দক্ষিণ অসমৰ কাছাৰ, কৰিমগঞ্জ আৰু হাইলাকান্দি জিলাত বছৰি ২৫০ চেণ্টিমিটাৰৰো অধিক বৰষুণ হয়। আনহাতে, মধ্য অসমৰ নগাঁও জিলাৰ লংকা-লামডিং অঞ্চলত বছৰি গড় বৰষুণ কেবল ১২৯ চেণ্টিমিটাৰলৈ সীমাবদ্ধ। এই তাৰতম্যৰ মুখ্য কাৰণ হৈছে পাহাৰৰ অনুবাত ঢালৰ ওপৰত বৰষুণৰ পৰিমাণ হ্ৰাস পোৱা। পাহাৰৰ দিশত থকা অঞ্চলত বায়ু আঘাত খাই ওপৰলৈ উঠি ঘনীভূত হয় আৰু বৰষুণ কৰে, কিন্তু অনুবাত ঢালৰ দিশত তেমন বৰষুণ নোহোৱাত বৃষ্টিপাত কম হয়।
(ছ) অসমৰ প্ৰশাসনিক বিভাগ:
অসমৰ মাটিকালি ৭৮,৪৩৮ বৰ্গকিলোমিটাৰ আৰু ইয়াৰ ৰাজধানী গুৱাহাটীৰ দিছপুৰত অৱস্থিত। স্বাধীনতাৰ পাছত অসমৰ পৰা নগালেণ্ড (১৯৬৩), মেঘালয় (১৯৭০) আৰু মিজোৰাম (১৯৭১) পৃথক হৈ যায়। তদুপৰি ২০০৩ চনত বিটিএডি (BTAD) গঠন কৰা হয়। বৰ্তমান অসমত মুঠ ৩৩ খন জিলা আছে। নতুন জিলা সৃষ্টি কৰাৰ উদ্দেশ্য হৈছে প্ৰশাসনিক সুবিধা বৃদ্ধি কৰা আৰু স্থানীয় জনগোষ্ঠীৰ আশা-আকাংক্ষা পূৰণ কৰা।
(জ) জিলা পৰ্যায়ত অসমৰ জনসংখ্যা:
২০১১ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি অসমৰ জনসংখ্যা ৩,১২,০৫,৫৭৬ জন বা প্ৰায় ৩১.২০ নিযুত। এই অনুসাৰে নগাঁও জিলাৰ জনসংখ্যা আটাইতকৈ বেছি আৰু ডিমা-হাছাও জিলাৰ জনসংখ্যা আটাইতকৈ কম। মাটিকালিৰ দিশত কাৰ্বি আংলং জিলা সৰ্ববৃহৎ আৰু কামৰূপ মহানগৰ জিলা সৰ্বনিম্ন। জনসংখ্যাৰ এই ভিন্নতা অঞ্চলভেদে পৰিবেশ, আয়ৰ উৎস, যাতায়াতৰ সুবিধা আৰু জীৱনযাপনৰ ধৰণৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে।
(ঝ) বিটিএডি (BTAD):
বিটিএডি (Bodoland Territorial Area Districts) হৈছে অসমৰ এক স্বশাসিত অঞ্চল, যি ২০০৩ চনত গঠিত হয়। ইয়াত কোকৰাঝাৰ, চিৰাং, বাক্সা আৰু ওদালগুৰি এই ৪খন জিলা অন্তৰ্গত। বিটিএডিৰ গঠনমূলক উদ্দেশ্য আছিল বডো জনগোষ্ঠীসহ বিভিন্ন জনগোষ্ঠীৰ সাংস্কৃতিক, সামাজিক আৰু ৰাজনৈতিক অধিকার সংৰক্ষণ কৰা। এই অঞ্চল অসমৰ প্ৰশাসনিক, অৰ্থনৈতিক আৰু সাংস্কৃতিক বিকাশৰ ক্ষেত্ৰত বিশেষ গুৰুত্বৰ স্থান অধিকার কৰিছে।
🎓 About Assam Eduverse
This solution is prepare by Assam Eduverse – your reliable educational hub for academic content, study materials, and exam preparation for Assam Board and other state-level exams. Follow Assam Eduverse for accurate, exam-ready NCERT solutions, notes, MCQs, and free study materials.