আৰ্হি প্রশ্ন

(ক) অতি চমু প্রশ্ন (প্ৰতিটো প্রশ্নৰ মূল্যাংক- ১)

১। শংকৰদেৱৰ প্ৰথম বৰগীত কোনটো?
উত্তৰ: চৰিত পুথিত উল্লেখ থকা মতে, শংকৰদেৱৰ প্ৰথম বৰগীত আছিল ‘মন মেৰি ৰাম চৰণহি লাণ্ড’।

২। শংকৰদেৱে সংস্কৃত ভাষাত ৰচনা কৰা পুথিখনৰ নাম কি?
উত্তৰ: শংকৰদেৱে সংস্কৃত ভাষাত ৰচনা কৰা পুথিখনৰ নাম হৈছে ‘ভক্তি ৰত্নাকৰ’।

৩। শংকৰদেৱে কেইখন নাট ৰচনা কৰিছিল?
উত্তৰ: শংকৰদেৱে ছয়খন নাট ৰচনা কৰিছিল: পত্নীপ্রসাদ, কালিয় দমন, কেলিগোপাল, ৰুক্মিণী হৰণ, পাৰিজাত হৰণ আৰু ৰাম-বিজয়।

৪। বৰগীতবোৰ কি ভাষাত ৰচিত?
উত্তৰ: বৰগীতবোৰ ব্ৰজাৱলী ভাষাত ৰচিত।

৫। শংকৰদেৱৰ বৰগীতৰ প্ৰধান বক্তব্য কি?
উত্তৰ: শংকৰদেৱৰ বৰগীতৰ প্ৰধান বক্তব্য হৈছে শ্ৰীকৃষ্ণৰ মহিমাযুক্ত ভক্তিতত্ত্ব।

(খ) চমু প্রশ্ন (প্ৰতিটো মূল্যাংক-২ অথবা ৩)

১। ‘শ্রুতমাত্রাখিলত্রাতা’ শব্দটোৰ অৰ্থ কি? ইয়াৰদ্বাৰা কাৰ কথা কোৱা হৈছে?
উত্তৰ: ‘শ্রুতমাত্রাখিলত্রাতা’ শব্দটোৰ অৰ্থ হৈছে শুনা বা স্মৰণ কৰা মাত্ৰকে পৃথিৱীৰ সকলোকে উদ্ধাৰ কৰোঁতা। অন্য অৰ্থত, ই বেদসমূহক উদ্ধাৰ কৰোঁতাও বুজায়। এই শব্দটোৱে ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ কথা কৈছে।

২। বৰগীতটিত উল্লেখ থকা দুজন অসুৰৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: বৰগীতটিত উল্লেখ থকা দুজন অসুৰৰ নাম হ’ল মধু আৰু মুৰ। শ্ৰীকৃষ্ণই এই দুয়োকে বধ কৰিছিল।

৩। বৰগীতটিত ভগৱান শ্রীকৃষ্ণক কিয় ‘মহদানন্দ কন্দ’ বুলি কোৱা হৈছে?
উত্তৰ: বৰগীতটিত ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণক ‘মহদানন্দ কন্দ’ বুলি কোৱা হৈছে, কাৰণ তেওঁ পৰম আনন্দৰ মূল কাৰণ। তেওঁ এই জগতৰ সকলোৰে জীৱনস্বৰূপ।

৪। শ্ৰীকৃষ্ণই কোন অৱতাৰত কেনেদৰে বেদসমূহ উদ্ধাৰ কৰিছিল?
উত্তৰ: শ্ৰীকৃষ্ণই মৎস্য অৱতাৰত বেদসমূহ উদ্ধাৰ কৰিছিল। কীৰ্তন ঘোষাত কোৱা আছে যে তেওঁ মৎস্যৰূপে অৱতাৰ লৈ প্ৰলয়ৰ পানীৰ পৰা চাৰিখন বেদ উদ্ধাৰ কৰিছিল।

৫। বৰগীতটিত শ্ৰৱণ আৰু স্মৰণৰ মহিমা কবিয়ে কেনেদৰে প্ৰকাশ কৰিছে?
উত্তৰ: বৰগীতটিত কবিয়ে কৈছে যে ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ নাম শ্ৰৱণ বা স্মৰণ কৰা মাত্ৰকে সকলোৰে কামনা পূৰ্ণ হয়। তেওঁৰ নাম শ্ৰৱণ কৰিলে জগতৰ সকলোৱেই পৱিত্ৰ আৰু উদ্ধাৰ হয়। দীন বা দুখীয়া লোকৰ প্ৰতি তেওঁৰ কৰুণা অপাৰ, আৰু তেওঁ ভক্তসকলক মুক্তিও প্ৰদান কৰে।

(গ) দীঘল প্রশ্ন (প্ৰতিটো মূল্যাংক-৪ অথবা ৫)

১। শংকৰদেৱৰ ‘জয় জয় যাদৱ জলনিধিজা’ বৰগীতটিৰ মূলভাব লিখা।
উত্তৰ: শংকৰদেৱৰ ‘জয় জয় যাদৱ জলনিধিজা’ বৰগীতটি ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ মহিমা আৰু ভক্তিতত্ত্বৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি ৰচনা কৰা হৈছে। গীতটোত শ্ৰীকৃষ্ণৰ নামৰ মহিমা, তেওঁৰ পৰম মংগলময় ৰূপ আৰু ভক্তৰ প্রতি তেওঁৰ কৃপাৰ বিষয়ে কোৱা হৈছে। বৰগীতটিৰ মতে, শ্ৰীকৃষ্ণৰ নাম স্মৰণ কৰিলেই সকলো কামনা পূৰ্ণ হয়। তেওঁ দীনসকলৰ প্ৰতি দয়ালু আৰু ভক্তসকলক মুক্তি দান কৰে। তেওঁ জগতৰ জীৱনস্বৰূপ আৰু সনাতন, যিয়ে দানৱ বধ কৰি জগতত শান্তি স্থাপন কৰিছিল। গীতটোত তেওঁৰ বাহ্যিক সৌন্দৰ্য আৰু মহত্ত্বৰ এক সুন্দৰ বৰ্ণনা দিয়া হৈছে। এই বৰগীতটিৰ দ্বাৰা কবিয়ে শ্ৰীকৃষ্ণৰ চৰণত নিজৰ ভক্তি নিবেদন কৰিছে।

২। বৰগীতটিৰ মাজেৰে ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ পৰম মংগলময় ৰূপ কিদৰে প্ৰকাশ পাইছে বুজাই লিখা।
উত্তৰ: বৰগীতটিত ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণক পৰম মংগলময় ৰূপত উপস্থাপন কৰা হৈছে। তেওঁক ‘জয় জয় যাদৱ জলনিধিজা’, ‘ধাতা’ আৰু ‘পৰমানন্দ’ বুলি কোৱা হৈছে। তেওঁৰ নাম শ্ৰৱণ কৰা মাত্ৰকে সকলো পাপৰ পৰা উদ্ধাৰ হয়। তেওঁ দীন আৰু দুখীয়ালোকক দয়া কৰে আৰু ভক্তসকলক মুক্তি দান কৰে। তেওঁ ‘দনুজদমন দুখহাৰী’ অৰ্থাৎ দানৱসকলক দমন কৰি পৃথিৱীৰ পৰা দুখ আঁতৰাই পেলায়। তেওঁ ‘মুৰনাশী’ আৰু ‘মধুৰিপু’ অৰ্থাৎ মধু আৰু মুৰ নামৰ অসুৰক বধ কৰি জগতত শান্তি প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। তেওঁক ‘জগতবন্ধুবিধু’ বুলিও কোৱা হয়, যিয়ে চন্দ্ৰৰ দৰে জগতৰ পাপ হৰণ কৰে। এই সকলোবোৰ বৰ্ণনাৰ দ্বাৰা বৰগীতটিত শ্ৰীকৃষ্ণৰ মংগলময় আৰু পৰম উপকাৰী ৰূপটো প্ৰকাশ পাইছে।

৩। বৰগীতটিৰ শ্ৰীকৃষ্ণৰ অপৰূপ শাৰীৰিক অৱয়বৰ বৰ্ণনা কিদৰে কৰিছে বুজাই লিখা।
উত্তৰ: বৰগীতটিত শ্ৰীকৃষ্ণৰ অপৰূপ শাৰীৰিক অৱয়বৰ বৰ্ণনা অতি সুন্দৰভাৱে কৰা হৈছে। কবিয়ে শ্ৰীকৃষ্ণক ‘শাৰদ ইন্দু নিন্দি পৰকাশী’ বুলি কৈছে, ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে তেওঁৰ সৌন্দৰ্য শৰৎ কালৰ চন্দ্ৰতকৈও অধিক। তেওঁক ‘পীতবসন’ অৰ্থাৎ হালধীয়া বস্ত্ৰ পৰিধান কৰা বুলি কোৱা হৈছে। তেওঁৰ ৰূপ ইমানেই মধুৰ যে কবিয়ে তেওঁক ‘মধুৰ মূৰুতি’ বুলি কৈছে। এই সকলো বৰ্ণনাৰ দ্বাৰা কবিয়ে ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ সৌন্দৰ্য প্ৰকাশ কৰিছে।

৪। বৰগীতটিৰ ভাৱ-ভাষাৰ সৌন্দৰ্য সম্পর্কে আলোচনা কৰা।
উত্তৰ: বৰগীতটিৰ ভাৱ আৰু ভাষাৰ সৌন্দৰ্য অতুলনীয়। ইয়াৰ মূলতঃ ভক্তিৰ গভীৰতা আছে। শব্দৰ ব্যৱহাৰ আৰু ধ্বনিৰ মাধুৰ্য মন মুগ্ধকৰ। যেনেকৈ, ‘জগতজনজীৱন অজন জনাৰ্দন দনুজদমন দুখহাৰী’ বাক্যশাৰীত ‘জ’ আৰু ‘দ’ ব্যঞ্জন বৰ্ণৰ বাৰে বাৰে ব্যৱহাৰে এক বিশেষ ছন্দৰ সৃষ্টি কৰিছে। কবিয়ে শব্দৰ চয়ন এনেদৰে কৰিছে যে ইয়াৰ দ্বাৰা বৰগীতটিৰ ভাৱ সহজতে বুজিব পৰা যায়। তেওঁ শ্ৰীকৃষ্ণৰ সৌন্দৰ্য তুলনা কৰিবলৈ ‘শৰতৰ জোন’ৰ উপমা ব্যৱহাৰ কৰিছে, যিয়ে বৰগীতটোৰ কাব্যিক সৌন্দৰ্য অধিক বঢ়াই তুলিছে। ব্ৰজাৱলী ভাষাৰ ব্যৱহাৰে বৰগীতটোৰ এক বিশেষ সুৰীয়া আৰু কাব্যিক সৌন্দৰ্য প্ৰদান কৰিছে।