আৰ্হি প্রশ্ন

(ক) অতি চমু প্রশ্ন (প্ৰতিটো প্রশ্নৰ মূল্যাংক- ১)

১। ছপাখানা আৰু কাগজ আৱিষ্কাৰ কোন দেশৰ আৱিষ্কাৰ?
উত্তৰ: ছপাখানা আৰু কাগজ চীনদেশৰ আৱিষ্কাৰ।

২। গুৰুৰ স্থান আজিৰ যুগত কিহে কাঢ়ি লৈছে?
উত্তৰ: আজিৰ যুগত গুৰুৰ স্থান সৰহখিনি কিতাপে কাঢ়ি লৈছে।

৩। ইংৰাজ দার্শনিক বেকনে কিতাপ অধ্যয়নৰ বিষয়ে কি দিহা দিছিল?
উত্তৰ: ইংৰাজ দার্শনিক বেকনে দিহা দিছিল যে “কিছুমান কিতাপৰ সোৱাদ ল’ব লাগে, আন কিছুমান লাগে গিলিব, আৰু অলপ সংখ্যক লাগে চোবাব আৰু হজম কৰিব”।

৪। বিদ্যাৰ অনুশীলন নহ’লে কি হয়?
উত্তৰ: বিদ্যাৰ অনুশীলন নহ’লে মানুহৰ মন ভীৰুতা আৰু কু-সংস্কাৰে আৱৰি ৰাখে।

৫। কিতাপ আৰু কিতাপ অধ্যয়নৰ বিষয়ে বিদেশত প্রচলিত এটি যোজনা লিখা।
উত্তৰ: আল্বানিয়াত প্রচলিত যোজনা এটিয়ে কয় যে যি পঢ়িব আৰু লিখিব পাৰে তাৰ চকু চাৰিটা।

(খ) চমু প্রশ্ন (প্ৰতিটো প্রশ্নৰ মূল্যাংক- ২ অথবা ৩)

১। হেলেন কেলাৰৰ আত্মজীৱনীত থকা কি কথাই মানুহক কিতাপ অধ্যয়নৰ বাবে অনুপ্রাণিত কৰিছিল?
উত্তৰ: হেলেন কেলাৰৰ আত্মজীৱনীত থকা এই কথাষাৰে মানুহক কিতাপ পঢ়িবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল: “সাহিত্যই মোৰ নন্দন কানন। ইয়াত মোৰ ভোট নথকা নহয়। কোনো ইন্দ্ৰিয়ৰ হেঙাৰে মোক মোৰ কিতাপ-বন্ধুসকলৰপৰা আঁতৰাই নাৰাখে। এওঁলোকে মোৰ লগতে নিঃসংকোচে সহজভাৱে কথা পাতে”। দৃষ্টিশক্তি আৰু শ্ৰৱণশক্তি হেৰুৱাইও তেওঁ কিতাপৰ প্ৰতি এনে প্ৰীতি দেখুৱাইছে, যিটো সকলোৰে বাবে অনুপ্ৰেৰণা।

২। আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনে বিদ্যা আৰু জ্ঞান সন্দৰ্ভত অসমীয়া মানুহক কোৱা কথাখিনি বিশ্লেষণ কৰা।
উত্তৰ: আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনে অসমীয়া মানুহৰ অজ্ঞানতা লক্ষ্য কৰি কৈছিল যে বিদ্যাই ইহকালত উপকাৰ কৰা আন একো নাই। তেওঁ অসমীয়া লোকসকলক সভ্য আৰু সুখী হ’বলৈ হ’লে ইংৰাজৰ দৰে কৃষি আৰু শিল্প কৰ্মত পাৰ্গত হ’বলৈ পুৰুষাৰ্থ কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিছিল। তেওঁ অসমীয়া মানুহক অজ্ঞানী বুলি কৈছিল আৰু তেওঁলোকে জ্ঞান লাভৰ চেষ্টা নকৰা বুলিও মন্তব্য কৰিছিল।

৩। দেশ আৰু জাতিক গ্রন্থ অধ্যয়নে কিদৰে উপকৃত কৰে, প্রবন্ধটিৰ আধাৰত বিচাৰ কৰা।
উত্তৰ: গ্ৰন্থ অধ্যয়নে দেশ আৰু জাতিক বিভিন্ন ধৰণে উপকৃত কৰে। যেতিয়া বিদ্যাৰ অনুশীলন বাঢ়ে, কিতাপৰ সমাদৰ বাঢ়ে আৰু ৰাইজে নিজৰ অভাৱ-অভিযোগ বুজি উঠে। ৰাইজ সচেতন আৰু সজীৱ হ’লে শাসন ব্যৱস্থাত ভুল নহয় আৰু শাসন ৰাইজৰ ওপৰত মহাভাৰ হৈ নপৰে। বিবেকানন্দ, ৰামমোহন ৰায়, গান্ধীজী আদি লোকৰ ৰচনা পঢ়ি মানুহৰ মাজত জাতীয় জাগৰণ সৃষ্টি হৈছিল। এইদৰে, কিতাপে পোহৰ বিলোৱাত শাসনযন্ত্ৰ কঁপি উঠে, কিতাপ পুৰি পেলোৱা হয় আৰু লেখকক শাস্তি দিয়া হয়, তথাপিও সেই পোহৰ কেতিয়াও নোহোৱা নহয়।

৪। সাহিত্যৰ প্ৰতি থকা প্রীতিয়ে জীৱনক কেনেদৰে উদ্ভাসিত কৰিব পাৰে, হেলেন কেলাৰৰ আত্মজীৱনীৰ আঁত ধৰি বিচাৰ কৰা।
উত্তৰ: হেলেন কেলাৰৰ আত্মজীৱনীৰ মতে, সাহিত্যৰ প্ৰতি থকা প্ৰীতিয়ে জীৱনক উদ্ভাসিত কৰিব পাৰে, কাৰণ ই এক নন্দন কানন। যদিও হেলেন কেলাৰে শৈশৱতে দৃষ্টিশক্তি আৰু শ্ৰৱণশক্তি হেৰুৱাইছিল, তেওঁৰ কোনো ইন্দ্ৰিয়ৰ বাধায়ে তেওঁক কিতাপৰ পৰা আঁতৰাই ৰাখিব নোৱাৰিলে। তেওঁৰ বাবে কিতাপবোৰ বন্ধু আছিল, যিসকলে তেওঁৰ লগত সহজভাৱে কথা পাতিছিল। ইয়াৰ পৰা বুজিব পাৰি যে শাৰীৰিক বাধাইও সাহিত্যৰ প্ৰতি থকা প্ৰেমত বাধা দিব নোৱাৰে, আৰু সাহিত্যই জীৱনত আনন্দ আৰু জ্ঞানৰ এক বিশেষ স্থান দিব পাৰে।

৫। “…. কিন্তু যি সজ কিতাপ এখন ধ্বংস কৰে সি বিবেচনাকে হত্যা কৰে।”- কথাষাৰ ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰ: এই কথাষাৰ বিখ্যাত চিন্তাবিদ মিল্টনৰ। তেওঁ কৈছিল যে মানুহ এজনক হত্যা কৰিলে ভগৱানৰ প্ৰতিৰূপ এক বিবেচনাশীল জীৱক হত্যা কৰা হয়। কিন্তু এখন সজ কিতাপ ধ্বংস কৰিলে জ্ঞান আৰু যুক্তিকে হত্যা কৰা হয়। কিতাপত লেখকৰ গভীৰ চিন্তা-ভাৱনা, যুক্তি আৰু বিবেচনা সঞ্চিত হৈ থাকে। এইবোৰ ধ্বংস কৰিলে মানৱ সমাজৰ বহুদিনীয়া সঞ্চিত জ্ঞান ধ্বংস কৰা হয়। সেইবাবেই কিতাপ ধ্বংস কৰাটো মানুহ হত্যা কৰাতকৈও নিকৃষ্ট কাম বুলি কোৱা হৈছে।

(গ) দীঘল প্রশ্ন (প্ৰতিটো প্রশ্নৰ মূল্যাংক- ৪ অথবা ৫)

১। “অনাখৰী চহা লোকেও কিতাপৰ পৰা লাভ কৰিব পৰা জ্ঞানক অশ্রদ্ধা নেদেখুৱায়।” পাঠটিৰ সহায়ত আলোচনা কৰা।
উত্তৰ: এই মন্তব্যটো পাঠটিত দিয়া হৈছে এইটো বুজাবলৈ যে কিতাপৰ জ্ঞানৰ মূল্য সকলোৱে বুজে, আনকি অনাখৰী লোকেও। যদিও তেওঁলোকে নিজে কিতাপ পঢ়িব নোৱাৰে, তেওঁলোকে কিতাপৰ পৰা পোৱা জ্ঞানৰ প্ৰতি কোনো অসন্মান দেখুৱায়। লোক-সাহিত্যৰ যোগেদি তেওঁলোকে কিতাপৰ জ্ঞান লাভ কৰিব পাৰে। তেওঁলোকে পুৰণি লোক কথা বা যোজনাৰ মাধ্যমেৰে কিতাপৰ গুৰুত্ব বুজি পায়। উদাহৰণস্বৰূপে, চীন দেশত এটা যোজনা আছে যে কিতাপ মেলা মানেই লাভ। সেইদৰে, আল্বানিয়াৰ যোজনা অনুসৰি যিয়ে পঢ়িব আৰু লিখিব পাৰে তাৰ চকু চাৰিটা বুলি কিতাপক অধিক গুৰুত্ব দিয়া হয়। এই উদাহৰণবোৰে দেখুৱাই যে অনাখৰী চহা লোকেও কিতাপৰ জ্ঞানক শ্ৰদ্ধা কৰে।

২। “কিছুমান কিতাপৰ সোৱাদ ল’ব লাগে, আন কিছুমান লাগে গিলিব, আৰু অলপ সংখ্যক লাগে চোবাব আৰু হজম কৰিব।” কথাখিনিৰ তাৎপর্য বিশ্লেষণ কৰা।
উত্তৰ: ইংৰাজ দার্শনিক ফ্ৰান্সিছ বেকনে দিয়া এই বাক্যশাৰীয়ে কিতাপ পঢ়াৰ তিনিটা ভিন্ন ধৰণৰ কৌশলক বুজাইছে। “সোৱাদ লোৱা” মানে কিতাপখন ওপৰে ওপৰে পঢ়ি ইয়াৰ বিষয়বস্তুৰ এক আভাস লোৱা। যেনেকৈ নেহৰুৰ নতুন কিতাপ এখনৰ পৰিচয় পঢ়ি বা পাত লুটিয়াই চাই তাক পঢ়াৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হয়। “গিলা” মানে হৈছে কোনো ডিটেকটিভ উপন্যাসৰ দৰে কিতাপখন সোনকালে পঢ়ি শেষ কৰা, যাৰ কথা পিছত ভালকৈ মনত নাথাকিবও পাৰে। ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে কেৱল সময় কটোৱা বা মনৰ আনন্দ পোৱা। “চোবাব আৰু হজম কৰা” মানে হৈছে কিতাপখনৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশবোৰ মনোযোগেৰে পঢ়ি, তাৰ গভীৰ অৰ্থবোৰ বুজিবলৈ চেষ্টা কৰা। উদাহৰণস্বৰূপে, হেলেন কেলাৰৰ আত্মজীৱনী পঢ়ি কিতাপৰ বিষয়ে তেওঁৰ মন্তব্যবোৰৰ মৰ্ম বুজিবলৈ চেষ্টা কৰা। এই পদ্ধতিয়ে কিতাপৰ বিষয়বস্তুক নিজৰ জীৱনৰ অংশ হিচাপে গ্ৰহণ কৰিবলৈ সহায় কৰে।

৩। “হে মোৰ অসমিয়া মিত্র সকল, বিদ্যা জেনেকৈ ইহকালত উপকাৰক আন একো তেনে নহই;”-কথাষাৰৰ যুক্তি-যুক্ততা বিচাৰ কৰা।
উত্তৰ: আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনে কোৱা এই কথাষাৰ অতি যুক্তিযুক্ত। তেওঁ কৈছিল যে জ্ঞান আৰু বিদ্যা অবিহনে কোনো জাতি বা দেশৰ উন্নতি সম্ভৱ নহয়। এশ বছৰ আগতে অসমত বিদ্যাৰ অনুশীলন কম থকাৰ বাবে মানুহৰ মন ভয় আৰু কু-সংস্কাৰে আৱৰি আছিল। ফুকনে বিশ্বাস কৰিছিল যে বিদ্যায় মানুহক সচেতন কৰে আৰু যুক্তিৰে কাম কৰিবলৈ শিকায়। যেতিয়া ৰাইজে নিজৰ অভাৱ-অভিযোগ বুজি উঠে, তেতিয়া তেওঁলোকৰ মাজত সজাগতা বাঢ়ে আৰু শাসনব্যৱস্থা সুশৃংখল হৈ পৰে। বিদ্যাই মানুহৰ মনক মুক্ত কৰে আৰু সমাজৰ উন্নতিৰ পথ মোকলায়। গতিকে, বিদ্যায় ইহকালত মানুহক উপকাৰ কৰে আৰু এয়া জীৱনৰ এক মূল্যৱান সম্পদ বুলি ক’ব পাৰি।

৪। “কিছুমান কিতাপে ৰাইজৰ ওপৰত অদ্ভুত প্ৰভাৱ পেলায়।” পাঠটোৰ সহায়ত বুজাই লিখা।
উত্তৰ: কিছুমান কিতাপে ৰাইজৰ ওপৰত অদ্ভুত প্ৰভাৱ পেলায়, যি জাতীয় বা সামাজিক জীৱনত পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে। এই কিতাপবোৰে মানুহক নতুনকৈ ভাবিবলৈ আৰু নিজৰ পথ বিচাৰি উলিয়াবলৈ প্ৰেৰণা দিয়ে। উদাহৰণস্বৰূপে, বিবেকানন্দ, ৰামমোহন ৰায় আৰু গান্ধীজীৰ ৰচনাই ভাৰতৰ জাতীয় জাগৰণ দ্ৰুত কৰি তুলিছিল। ইউৰোপত ৰুছো আৰু মাৰ্ক্সৰ দৰে চিন্তাবিদসকলৰ ৰচনাই সমাজ পৰিৱৰ্তনৰ বাবে প্ৰেৰণা যোগাইছিল। এনে কিতাপে যেতিয়া ৰাইজৰ মাজত সজাগতাৰ সৃষ্টি কৰে, তেতিয়া শাসকসকল কঁপি উঠে, কিতাপ পুৰি পেলোৱা হয় আৰু লেখকক শাস্তি দিয়া হয়। কিন্তু এই সকলো অত্যাচাৰৰ পাছতো কিতাপবোৰে যি পোহৰ দিয়ে, সেই পোহৰ কেতিয়াও নুনুমায়, আৰু ৰাইজে নিজৰ গন্ত